Nghiên Cứu Mới Từ UBC Okanagan Bác Bỏ Khả Năng Thực Tại Là Mô Phỏng Kỹ Thuật Số

Ý niệm rằng toàn bộ sự tồn tại của chúng ta chỉ là một chuỗi mã lệnh trên một siêu máy tính, một hình ảnh được khắc sâu qua các tác phẩm điện ảnh như "Ma Trận", đã luôn khơi gợi trí tưởng tượng của nhân loại. Tuy nhiên, những khám phá khoa học gần đây đang vẽ nên một bức tranh phức tạp hơn nhiều về bản chất của thực tại. Các nhà vật lý từ Khoa Khoa học Irving K. Barber tại Đại học British Columbia (UBC) Okanagan, dẫn đầu bởi Tiến sĩ Mir Faizal, cùng với một đội ngũ quốc tế, đã công bố kết quả nghiên cứu vào tháng 10 năm 2025 trên tạp chí "Letter in Journal of Experimental and Theoretical Physics".

Công trình này đưa ra một lập luận mạnh mẽ bác bỏ khả năng vũ trụ có thể được tái tạo hoàn toàn trong một mô hình kỹ thuật số, ngay cả khi sử dụng sức mạnh tính toán lượng tử. Lập luận cốt lõi của nhóm nghiên cứu chỉ ra rằng cấu trúc sâu xa nhất của Vũ trụ tự bản thân nó đã chống lại sự đơn giản hóa thành một bản sao kỹ thuật số. Họ nhấn mạnh rằng không một cỗ máy tính nào, dù tiên tiến đến đâu, có thể mô hình hóa trọn vẹn các quy luật nền tảng chi phối vũ trụ. Nếu thực tại của chúng ta thực sự là một mô phỏng, điều này sẽ dẫn đến một chuỗi vô tận các mô phỏng con cháu, làm cho xác suất chúng ta đang ở trong thực tại gốc trở nên cực kỳ nhỏ bé, chỉ là một phần tỷ.

Để làm sáng tỏ vấn đề, nhóm nghiên cứu đã tham chiếu đến các định lý bất toàn nổi tiếng của nhà logic học Kurt Gödel. Gödel đã chứng minh rằng trong bất kỳ hệ thống hình thức, nhất quán nào đủ mạnh để chứa số học cơ bản, sẽ luôn tồn tại những mệnh đề vừa đúng lại vừa không thể chứng minh được trong khuôn khổ quy tắc của chính hệ thống đó. Nói cách khác, hệ thống đó không thể tự mô tả hoàn toàn chính nó. Máy tính, về bản chất, là một thuật toán hoạt động theo các quy tắc cố định, nhưng thực tại dường như đòi hỏi một sự thấu hiểu "phi thuật toán"—một sự nắm bắt trực giác không thể lập trình được.

Nhà vật lý Laurence M. Krauss, một tác giả của nghiên cứu, đã nhận định rằng: "Trong bất kỳ mô phỏng nào, thế giới được mô phỏng đều là tù nhân của chương trình riêng nó. Nhưng thực tại của chúng ta là 'vô luật', hay đúng hơn là, phức tạp đến mức không thể quản lý được." Nghiên cứu này củng cố quan điểm rằng sự phức tạp của thực tại vượt xa khả năng nắm bắt hoàn toàn của các mô hình tính toán dựa trên thuật toán. Sự tồn tại của những chân lý không thể chứng minh được trong một hệ thống đóng gợi mở về một chiều kích sâu sắc hơn, nơi sự hiểu biết không chỉ dựa trên việc thực thi các bước logic đã được định sẵn.