Các nhà khoa học vừa công bố phát hiện một loại virus khổng lồ mới, được đặt tên là PelV-1, ở vùng biển sâu Thái Bình Dương. Với kích thước và cấu trúc chưa từng thấy, PelV-1 đang mở ra những hiểu biết sâu sắc về sự đa dạng và vai trò của virus trong hệ sinh thái biển.
PelV-1 nổi bật với chiều dài khoảng 2,3 micromet, khiến nó trở thành một trong những virus dài nhất từng được ghi nhận. Vỏ ngoài của virus có đường kính khoảng 200 nanomet, lớn hơn đáng kể so với hầu hết các loại virus thông thường. Đặc biệt, PelV-1 sở hữu một chiếc đuôi dài, mảnh với đường kính 30 nanomet và một phần phụ ngắn hơn, dày hơn, tạo nên hình dáng khác thường. Chiếc đuôi dài này, được mô tả là dài nhất từng được biết đến ở virus, đóng vai trò như một công cụ neo giữ để xâm nhập vào vật chủ. Điều thú vị là chiếc đuôi này biến mất sau quá trình lây nhiễm, cho thấy nó chỉ hoạt động trong giai đoạn tiền lây nhiễm.
Loại virus khổng lồ này lây nhiễm Pelagodinium, một loại vi khuẩn lam quan trọng đối với hệ sinh thái biển. Trong khi các virus có đuôi thường nhắm vào vi khuẩn, việc PelV-1 lây nhiễm một sinh vật khác và sở hữu chiếc đuôi khổng lồ đang thu hút sự quan tâm lớn của giới khoa học. Bộ gen của PelV-1 chứa các gen liên quan đến trao đổi chất, hệ thống thu nhận ánh sáng, chất vận chuyển đường và kênh nước. Điều này gợi ý rằng PelV-1 có thể ảnh hưởng đến hành vi của vật chủ, vượt ra ngoài phạm vi trao đổi chất đơn thuần.
Phát hiện này bổ sung vào sự hiểu biết ngày càng tăng về các loại virus khổng lồ, vốn lần đầu tiên được phát hiện vào năm 2003. Các virus khổng lồ có thể lớn hơn cả một số loại vi khuẩn và sở hữu bộ gen phức tạp. Nghiên cứu trước đây cho thấy các virus khổng lồ có thể đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các quần thể vi sinh vật phù du, vốn là nền tảng của chuỗi thức ăn biển. Chúng có thể gây ra các đợt nở hoa của tảo, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và các chu trình sinh địa hóa toàn cầu.
Các nhà khoa học tại Trường Khoa học Biển, Khí quyển và Trái đất Rosenstiel đã xác định được 230 bộ gen virus khổng lồ mới, bao gồm cả những bộ gen chưa từng được biết đến trước đây, trong đó có 530 protein chức năng mới, bao gồm chín protein liên quan đến quang hợp. Điều này cho thấy các virus khổng lồ có khả năng thao túng vật chủ và quá trình quang hợp trong quá trình lây nhiễm.
Các nhà nghiên cứu cũng đã phát hiện ra một loại virus thứ cấp, ít phổ biến hơn, có tên là co-PelV, thuộc họ Mesomimiviridae cùng với PelV-1. Nghiên cứu về các virus khổng lồ này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách chúng ảnh hưởng đến năng suất đại dương, các chu trình sinh hóa toàn cầu và khí hậu.