Một nhóm nghiên cứu quốc tế vừa công bố một khám phá chấn động trong giới thiên văn học: ba hành tinh có kích thước tương đương Trái Đất đang quay quanh hệ sao đôi khép kín mang tên TOI-2267. Hệ thống này nằm cách hành tinh của chúng ta khoảng 190 năm ánh sáng. Phát hiện đột phá này, được trình bày chi tiết trên tạp chí uy tín "Astronomy & Astrophysics" vào ngày 24 tháng 10 năm 2025, mở ra những triển vọng mới mẻ và sâu sắc trong việc giải mã quá trình hình thành hành tinh trong môi trường có hai ngôi sao.
Hệ TOI-2267 được nhận định là một môi trường chịu áp lực hấp dẫn cực lớn, bởi lẽ hai ngôi sao quay quanh nhau trong khoảng cách rất gần. Theo các quan niệm truyền thống về cơ học vũ trụ, điều kiện khắc nghiệt này lẽ ra phải cản trở đáng kể sự hình thành và duy trì của các cấu trúc hành tinh ổn định. Tuy nhiên, việc tìm thấy ba thế giới đá quay trên các quỹ đạo ngắn đã đặt ra một nghi vấn lớn đối với các mô hình tiến hóa hành tinh đã được thiết lập từ lâu. Các nhà nghiên cứu đã ghi nhận một sự sắp xếp quỹ đạo vô cùng độc đáo: hai hành tinh thực hiện quá cảnh trước một ngôi sao, trong khi hành tinh thứ ba lại quá cảnh trước ngôi sao đồng hành của nó. Chính điều này đã khiến TOI-2267 trở thành hệ sao đôi đầu tiên được biết đến mà các hành tinh được quan sát quá cảnh quanh cả hai thành phần cấu tạo nên hệ thống.
Dữ liệu thu thập từ vệ tinh TESS của NASA, chuyên săn tìm ngoại hành tinh, cùng với phần mềm chuyên dụng SHERLOCK do chính các nhà nghiên cứu phát triển, đã đóng vai trò then chốt trong việc xác định và xác nhận sự tồn tại của ba hành tinh này. Tác giả chính của công trình, Sebastián Zúñiga-Fernández từ Đại học Liège, nhấn mạnh rằng hệ thống TOI-2267 là một "bãi thử nghiệm" vô giá để kiểm tra giới hạn và tính chính xác của các mô hình hình thành hành tinh hiện có trong những cấu hình phức tạp như vậy. Đồng tác giả Francisco J. Pozuelos đã mô tả TOI-2267 như một phòng thí nghiệm tự nhiên lý tưởng để nghiên cứu khả năng sống sót và phát triển của các hành tinh đá dưới điều kiện động lực học cực đoan và hỗn loạn.
Ngoài kiến trúc quỹ đạo độc nhất vô nhị, TOI-2267 còn giữ kỷ lục là hệ sao đôi có hành tinh được biết đến nhỏ gọn nhất và, dựa trên một số dữ liệu, là hệ lạnh nhất. Khám phá này không chỉ đơn thuần là sự bổ sung vào danh mục ngoại hành tinh ngày càng mở rộng, mà còn mở rộng nhận thức của chúng ta về việc những tập hợp vũ trụ nào có khả năng duy trì sự tồn tại ổn định của các thế giới. Trong tương lai gần, các nhà khoa học dự định tận dụng tối đa khả năng quan sát vượt trội của Kính viễn vọng Không gian James Webb (JWST) để tiến hành phân tích chi tiết các đặc tính vật lý của những hành tinh mới này. Các phân tích sẽ bao gồm việc đo đạc chính xác khối lượng, mật độ, và quan trọng hơn, là nghiên cứu thành phần hóa học của bầu khí quyển, nếu chúng tồn tại.