Mắt và Tuổi Thọ: Bản Đồ Mạch Máu Võng Mạc Tiết Lộ Bí Mật Sức Khỏe và Tuổi Sinh Học

Các nhà khoa học tại Đại học McMaster và Viện Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng (PHRI) ở Canada vừa khám phá ra một phương pháp đột phá, cho phép chúng ta thực sự "nhìn xuyên" vào tuổi sinh học của một người – thông qua chính đôi mắt.

Nghiên cứu tiên phong này, được công bố trên tạp chí uy tín *Science Advances* vào tháng 10 năm 2025, đã chỉ ra rằng: các mạch máu siêu nhỏ nằm trong võng mạc của chúng ta phản ánh quá trình lão hóa của cơ thể. Hơn thế nữa, chúng còn có khả năng dự đoán các nguy cơ về tim mạch và tổng thể tuổi thọ.

Để đạt được kết luận này, nhóm nghiên cứu đã tiến hành phân tích kỹ lưỡng hơn **30.000** hình ảnh mắt. Những dữ liệu khổng lồ này được trích xuất từ các kho dữ liệu quốc tế lớn nhất, bao gồm UK Biobank và Canadian Longitudinal Study on Aging (CLSA).

Trọng tâm của phân tích là việc đo lường *kích thước fractal* – một chỉ số phức tạp nhằm đánh giá mức độ phân nhánh và sự "tinh vi" của mạng lưới mạch máu trong võng mạc.

Phát hiện quan trọng nhất cho thấy một mối liên hệ rõ ràng: mạng lưới mạch máu càng đơn giản, kém phức tạp thì nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch càng cao, đồng thời khả năng sống thọ cũng giảm đi đáng kể.

Về bản chất, đôi mắt đã được chứng minh là tấm gương phản chiếu hệ thống mạch máu của toàn bộ cơ thể. Nó đóng vai trò như một "bản đồ thời gian" độc đáo, giúp đánh giá mức độ hài hòa và hiệu quả hoạt động của thế giới nội tại bên trong chúng ta.

Các nhà nghiên cứu đã xác định được hai dấu ấn sinh học chủ chốt liên quan mật thiết đến "dấu hiệu lão hóa võng mạc" này:

• Thứ nhất là **MMP-12 (matrix metalloproteinase-12)** – một loại enzyme có chức năng phá hủy elastin và tham gia vào quá trình viêm nhiễm mạch máu.

Cả hai dấu ấn này đều có liên quan đến tình trạng viêm mãn tính và sự "hao mòn" của hệ thống mạch máu. Khi hoạt động của chúng tăng cao, các mạch máu sẽ mất đi tính linh hoạt vốn có, và điều này có thể được quan sát rõ ràng ngay cả ở võng mạc mắt.

Trước đây, việc đánh giá tuổi sinh học thường đòi hỏi các xét nghiệm máu phức tạp hoặc các bài kiểm tra gen tốn kém. Giờ đây, các nhà khoa học đã chứng minh rằng chỉ cần một cái nhìn vào đôi mắt là đủ.

Kỹ thuật quét võng mạc, vốn không xâm lấn, không gây đau đớn và thực hiện nhanh chóng, có tiềm năng trở thành phương pháp mới để phát hiện sớm các rủi ro tim mạch và các bệnh liên quan đến tuổi tác.

Các tác giả nghiên cứu đã tổng kết lại ý nghĩa của phát hiện này bằng câu nói: "Đôi mắt không chỉ là cửa sổ tâm hồn, mà còn là cánh cửa dẫn vào sức khỏe thể chất."

Những dữ liệu này càng củng cố thêm nhận định cổ xưa: mọi thứ trong cơ thể con người đều có sự liên kết chặt chẽ. Đôi mắt không chỉ phản ánh ánh sáng nội tâm mà còn cho thấy cách chúng ta sống, cách chúng ta chăm sóc bản thân, và sự cân bằng giữa cảm xúc và thể chất.

Mỗi thói quen có ý thức – từ việc đi dạo, hít thở sâu, ăn uống lành mạnh, cho đến những lời nói tử tế – đều tác động đến mạch máu, trái tim, hơi thở, và thậm chí là những gì có thể được đọc thấy qua đôi mắt của chúng ta.

Khoa học hiện đại ngày càng xác nhận những gì truyền thống cổ xưa đã trực giác nhận biết: sức khỏe và tuổi thọ là sự phản ánh của trạng thái cân bằng nội tại. Khi cuộc sống của chúng ta có thêm ánh sáng, tình yêu thương và sự tĩnh tại, ngay cả các mạch máu trong mắt cũng sẽ "vẽ nên" những hoa văn khác biệt, tươi mới hơn.