Nhật Bản và Việt Nam: Liên minh Chiến lược thông qua các Dự án Văn hóa và Lễ hội

Mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và Nhật Bản đang tiếp tục phát triển mạnh mẽ và năng động. Trong đó, tỉnh Kanagawa đóng vai trò là trung tâm then chốt thúc đẩy sự tương tác văn hóa và kinh tế. Cuộc gặp gỡ gần đây giữa Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm và Thống đốc tỉnh Kanagawa Yuji Kuroiwa đã tái khẳng định sự tăng trưởng bền vững của hợp tác trên mọi lĩnh vực. Đây là một thành tố quan trọng trong khuôn khổ Đối tác Chiến lược Toàn diện đã được thiết lập giữa hai quốc gia vào tháng 11 năm 2023.

Kanagawa được công nhận là tỉnh đầu tiên của Nhật Bản thường xuyên tổ chức các Lễ hội Việt Nam và các diễn đàn đầu tư. Những sự kiện này, được luân phiên tổ chức tại Nhật Bản và Việt Nam, đóng vai trò là công cụ hiệu quả để tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, kích thích du lịch văn hóa và mở rộng quan hệ kinh tế. Thống đốc Kuroiwa Yuji nhấn mạnh rằng vào năm 2025, Lễ hội tại Kanagawa sẽ kỷ niệm 10 năm thành lập, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong giao lưu văn hóa hai nước.

Đặc biệt, tỉnh Kanagawa cũng đang lên kế hoạch tổ chức Lễ hội Kanagawa tại Hà Nội vào tháng 11 năm 2025. Thống đốc Kuroiwa cũng đã trình bày báo cáo về các chiến dịch thu hút đầu tư thành công được thực hiện tại các thành phố lớn của Việt Nam như Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh, cho thấy sự quan tâm sâu sắc của Kanagawa đối với thị trường Việt Nam.

Những nỗ lực hợp tác kinh tế này đã mang lại kết quả cụ thể: hiện có 22 doanh nghiệp Việt Nam đang hoạt động trên lãnh thổ Kanagawa, trong khi 32 công ty đến từ Kanagawa đang thực hiện các hoạt động đầu tư tại Việt Nam. Sự trao đổi này không chỉ giới hạn ở kinh tế mà còn thể hiện rõ qua sự gia tăng của cộng đồng người Việt tại đây. Kể từ lần đầu tiên Lễ hội Việt Nam được tổ chức tại Kanagawa vào năm 2015, số lượng người Việt Nam sinh sống tại đây đã tăng từ khoảng 10.000 người lên xấp xỉ 40.000 người.

Với con số này, cộng đồng người Việt đã trở thành cộng đồng người nước ngoài lớn thứ hai tại Kanagawa, chỉ sau công dân Trung Quốc. Tổng Bí thư Tô Lâm, người nhậm chức vào tháng 8 năm 2024, đã bày tỏ sự trân trọng sâu sắc đối với sự hỗ trợ của chính quyền tỉnh và đề nghị tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng kiều bào quan trọng này tại Kanagawa, giúp họ ổn định cuộc sống và đóng góp vào sự phát triển chung.

Định hướng hợp tác trong tương lai còn tập trung vào việc trao đổi kinh nghiệm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và giải quyết các thách thức liên quan đến già hóa dân số. Thông qua thỏa thuận với Bộ Y tế Việt Nam, sáng kiến MEBYO của tỉnh Kanagawa sẽ thúc đẩy việc chuyển giao kiến thức chuyên môn trong các lĩnh vực này. Điều này hoàn toàn phù hợp với nỗ lực chung của Việt Nam nhằm củng cố hệ thống y tế, thể hiện qua việc ký kết biên bản ghi nhớ gần đây giữa Bộ Y tế và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch giai đoạn 2025–2030, nhằm phát triển mạnh mẽ du lịch y tế.

Giao lưu văn hóa còn được làm phong phú thêm bằng các dự án nghệ thuật độc đáo, nổi bật là buổi công chiếu vở nhạc kịch dự kiến diễn ra vào tháng 9 năm 2026 tại Kanagawa. Vở kịch này dựa trên câu chuyện tình yêu có thật giữa cô gái Việt Nam Ngọc Hoa và thương nhân Nhật Bản Araki Shotaro, minh chứng cho mối liên kết lịch sử và văn hóa sâu sắc giữa hai dân tộc. Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Phạm Quang Hiếu trước đây đã nhận định rằng Lễ hội Việt Nam tại Kanagawa là một sự kiện văn hóa – kinh tế toàn diện, đóng vai trò là hình mẫu ảnh hưởng và là cầu nối hiệu quả giữa người Việt và người Nhật trong tỉnh. Mối quan hệ Việt Nam – Nhật Bản, vốn duy trì sự năng động từ năm 1973, không chỉ bao gồm hợp tác khu vực mà còn mở rộng sang lĩnh vực lao động, với khoảng 310.000 lao động Việt Nam đang làm việc tại Nhật Bản, tạo ra nền tảng vững chắc cho những lợi ích lâu dài và bền vững cho cả hai quốc gia.