Các nhà khoa học phát hiện các mẫu ẩn trong tiếng chim hót phản chiếu quy tắc ngôn ngữ của con người

Chỉnh sửa bởi: Vera Mo

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Manchester, hợp tác với Vườn thú Chester, đã xác định được các mẫu tinh tế trong tiếng kêu của chim, tương tự như các quy tắc cơ bản của ngôn ngữ con người. Nghiên cứu cho thấy chim có xu hướng sử dụng các âm thanh ngắn hơn thường xuyên hơn, phù hợp với Định luật Rút gọn Zipf (ZLA), một nguyên tắc được quan sát thấy trong giao tiếp của con người. ZLA cho rằng các từ hoặc âm thanh được sử dụng thường xuyên nhất thường ngắn hơn, do đó nâng cao hiệu quả giao tiếp.

Nghiên cứu này, được công bố trên tạp chí PLOS Computational Biology vào ngày 13 tháng 8 năm 2025, đã sử dụng một phương pháp mới với gói R có tên ZLAvian để phân tích tiếng chim hót từ 11 quần thể thuộc 7 loài, lấy từ cơ sở dữ liệu Bird-DB. Kết quả cho thấy xu hướng chung là chim ưa chuộng các âm thanh ngắn hơn. Tuy nhiên, chỉ một trong số mười một quần thể cho thấy bằng chứng rõ ràng về việc tuân thủ quy luật ZLA.

Hiện tượng này không hoàn toàn mới. Hơn ba thập kỷ trước, Jack P. Hailman đã quan sát thấy chim sẻ mào đen thường tạo ra các chuỗi âm thanh ngắn thường xuyên hơn các chuỗi dài hơn, mặc dù không hoàn toàn tuân theo ZLA. Nghiên cứu của Hailman về chim sẻ mào đen vào những năm 1980 đã chỉ ra rằng chúng có xu hướng tạo ra các chuỗi âm thanh ngắn hơn, nhưng không nhất quán theo Định luật Rút gọn Zipf.

Trong khi con người có thể rút ngắn các từ như 'television' thành 'TV' mà không làm thay đổi ý nghĩa, thì ngay cả những thay đổi nhỏ nhất trong tiếng chim hót cũng có thể làm thay đổi đáng kể thông điệp của chúng. Ví dụ, ở một số loài, con cái đánh giá chất lượng con đực dựa trên các cao độ cụ thể, với những nốt khó tạo ra hơn thường báo hiệu tình trạng thể chất tốt hơn. Việc thay đổi các nốt này có thể dẫn đến hiểu lầm và ảnh hưởng đến việc lựa chọn bạn tình. Khả năng biến dạng ý nghĩa này có thể giải thích sự không nhất quán của quy luật ZLA trong tiếng chim hót.

Định luật Zipf bắt nguồn từ Định luật Nỗ lực Tối thiểu, một xu hướng sinh học hướng tới hiệu quả. Ở con người, ZLA áp dụng cho cả ngôn ngữ nói và viết. Tuy nhiên, bằng chứng trong giới động vật, bao gồm cả linh trưởng, cá heo, dơi và rái cá, vẫn còn hạn chế. Câu hỏi liệu chim có thực sự tuân theo ZLA hay không vẫn còn bỏ ngỏ. Nghiên cứu này tìm thấy các mẫu mờ nhạt ở một số quần thể, nhưng chúng không nhất quán như trong ngôn ngữ con người. Nghiên cứu trong tương lai với các bộ dữ liệu lớn hơn và phạm vi lấy mẫu rộng hơn là rất quan trọng để xác định xem quy luật ngôn ngữ này có áp dụng cho giao tiếp của chim hay không.

"Nếu ZLA tồn tại ở chim, thì các mẫu đó yếu hơn và kém ổn định hơn nhiều so với ngôn ngữ con người," các nhà nghiên cứu kết luận. Nghiên cứu sâu hơn, như công trình của Zandberg và cộng sự năm 2024 về việc sử dụng học sâu để so sánh tiếng chim hót dựa trên nhận thức của chim, cho thấy tiềm năng trong việc hiểu sâu hơn về cấu trúc và ý nghĩa của các tín hiệu âm thanh trong thế giới loài vật. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển các công cụ phân tích âm thanh tiên tiến để khám phá các quy luật tiềm ẩn trong giao tiếp của các loài. Các nghiên cứu trước đây, như công trình của Jack P. Hailman về các tín hiệu quang học và hành vi động vật, cũng đã nhấn mạnh sự phức tạp và đa dạng trong các phương thức giao tiếp của loài vật, cho thấy rằng việc tìm kiếm các quy luật chung là một thách thức nhưng cũng vô cùng bổ ích.

Nguồn

  • KOMPAS.com

  • University of Manchester

  • PubMed

Bạn có phát hiện lỗi hoặc sai sót không?

Chúng tôi sẽ xem xét ý kiến của bạn càng sớm càng tốt.