Nguyên tắc cốt lõi để đạt được sự kiên cường nội tại là bản thân sự kiện không phải là nguồn gốc của căng thẳng; căng thẳng chỉ phát sinh từ sự đánh giá nội tâm của chúng ta về những gì đang diễn ra. Những kết luận sâu sắc này thuộc về Tiến sĩ Ellen Langer, Giáo sư Tâm lý học Danh dự tại Đại học Harvard và là người tiên phong được công nhận rộng rãi trong lĩnh vực nghiên cứu chánh niệm. Bà Langer, người phụ nữ đầu tiên được nhận chức danh giáo sư chính thức tại Khoa Tâm lý học Harvard vào năm 1981, khẳng định rằng việc thay đổi cách nhìn nhận thực tế cuộc sống hàng ngày có khả năng giảm đáng kể phản ứng cảm xúc thái quá.
Trong một cuộc đối thoại gần đây với Mel Robbins, Tiến sĩ Langer đã trình bày rõ ràng quan điểm của mình: “Sự căng thẳng không phải do các sự kiện gây ra; sự căng thẳng là do cách chúng ta nhìn nhận chúng.” Bà chỉ ra rằng nhiều người có xu hướng thổi phồng những rắc rối nhỏ nhặt trong cuộc sống, ví dụ như một bữa tối bị hỏng hoặc một vụ va chạm giao thông không đáng kể, thành thảm họa cá nhân. Chuyên gia tâm lý này nhấn mạnh rằng để căng thẳng xuất hiện, cần có hai điều kiện tiên quyết: niềm tin chắc chắn rằng một điều không mong muốn sẽ xảy ra, và sự tin tưởng tuyệt đối rằng kết quả đó mang tính thảm khốc. Việc đánh giá lại những khoảnh khắc này và đặt chúng vào bối cảnh thích hợp sẽ giúp giải phóng một lượng lớn lo lắng không cần thiết.
Langer đề xuất một phương pháp hiệu quả để chống lại những suy nghĩ “thảm họa” đang chiếm lĩnh tâm trí: cần phải chủ động thách thức chúng bằng cách tìm ra ba hoặc bốn lập luận vững chắc chứng minh rằng kịch bản khủng khiếp được dự đoán có thể không xảy ra. Quá trình tự điều tra nội tâm này ngay lập tức làm suy yếu sự kìm kẹp của căng thẳng, bởi vì nó dựa trên sự hiểu biết rằng những câu chuyện nội tại của chúng ta trực tiếp định hình các phản ứng cảm xúc. Theo Langer, chánh niệm đích thực không phải là kìm nén suy nghĩ, mà là quan sát chúng một cách vô tư, không phán xét. Bà khuyến khích chuyển hóa sự lo lắng thành sự tò mò sống động, bằng cách tự hỏi: “Giả sử điều đó đã xảy ra. Lợi ích thực sự mà nó có thể mang lại là gì?”
Các nghiên cứu của Langer về mối liên hệ giữa cơ thể và tâm trí đã chứng minh sức mạnh đáng kinh ngạc của thiết lập tâm lý. Trong một thí nghiệm nổi tiếng được thực hiện với những người giúp việc, những người tham gia được đề nghị xem công việc thể chất nặng nhọc của họ như một buổi tập luyện toàn diện. Kết quả là, cảm nhận chủ quan của họ về sức khỏe được cải thiện, mặc dù điều kiện làm việc thực tế không hề thay đổi. Điều này khẳng định khả năng thiết lập tâm lý có thể tác động mạnh mẽ đến sinh lý học. Tương tự, khi làm việc với các bệnh nhân mắc bệnh mãn tính, Langer nhận thấy các triệu chứng dao động, ngay cả khi bệnh nhân chỉ ghi nhận sự xấu đi. Bằng cách hướng dẫn bệnh nhân thường xuyên đánh giá tình trạng của mình và so sánh với lần trước, bà đã mang lại cho họ cảm giác kiểm soát, chứng minh tính biến đổi của tình trạng bệnh và nâng cao phúc lợi chung của họ.
Quá trình phân tích liên tục, chu đáo này hỗ trợ sự linh hoạt của tâm trí và kích thích các phản ứng thích ứng với hoàn cảnh thay đổi. Hơn nữa, các thí nghiệm của Langer, bao gồm nghiên cứu “Ngược chiều kim đồng hồ” (Counterclockwise), nơi những người đàn ông lớn tuổi thể hiện sự cải thiện sức khỏe chỉ bằng cách hành động như thể họ trẻ hơn hai mươi tuổi, cho thấy rằng trạng thái nội tại của chúng ta không chỉ là một phản ứng thụ động, mà là một quá trình sáng tạo tích cực. Trong thế giới hiện đại tràn ngập thông tin và sự bất định, khả năng nhận thấy những điều mới mẻ và nhìn thế giới từ nhiều góc độ khác nhau, như Langer khẳng định, mở ra cho chúng ta nhiều con đường giải quyết vấn đề hơn chúng ta có thể tưởng tượng.