Arnavutluk, Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik sürecini hızlandırma ve yolsuzlukla mücadele stratejisi kapsamında yapay zekayı (YZ) benimsemeye yönelik önemli adımlar atıyor. Başbakan Edi Rama, hükümetin tamamen YZ tarafından yönetilmesi vizyonunu dile getirerek, bu teknolojinin verimsizliği ve siyasi nüfuzu ortadan kaldırmayı hedeflediğini belirtti. Ülke, OpenAI'nin eski CTO'su Mira Murati ile iş birliği yaparak, otomatik süreçler ve analizlerle Avrupa mevzuatına entegrasyonunu hızlandırmayı amaçlıyor. Rama, YZ'nin "hükümetin en verimli üyesi" olabileceğini ve tüm yapının YZ'den oluşabileceğini ifade etti. Bu yaklaşım, Avrupa mevzuatına uyum sürecini hızlandırmak için bir yol olarak görülüyor.
Arnavutluk, kamu hizmetlerinde, veri analizinde, gerçek zamanlı finansal işlemlerde ve yasa dışı faaliyetlerin izlenmesinde YZ kullanmayı planlıyor. Bu kapsamda dronlar ve uydu sistemleri de kullanılarak illegal yapılaşma ve uyuşturucu tarlaları tespit ediliyor. Teknoloji dönüşümü için altyapı, veri merkezleri ve finansman geliştirmenin gerekliliğine işaret eden uzmanlar, adım adım bir plan, yasal bir çerçeve ve güvenlik mekanizmalarının şart olduğunu vurguluyor. Arnavutluk, AB'ye katılım sürecini 2030 yılına kadar tamamlamayı hedefliyor. Bu doğrultuda, Mira Murati'nin kurduğu "Thinking Machines Lab" adlı yapay zeka girişimine 8.8 milyon avroluk bir yatırım yapma yolunda ilerliyor. Bu yatırım, ülkenin inovasyon ve teknolojik kalkınma hedefleriyle uyumlu olarak küresel teknoloji haritasındaki yerini güçlendirmeyi amaçlıyor.
Muhalefet partilerinden Jorida Tabaku gibi isimler, YZ'nin tek başına sistemik yolsuzluğu çözemeyeceği konusunda uyarıyor. Teknolojinin şeffaf bir şekilde uygulanması ve daha geniş yönetişim reformlarıyla birlikte yürütülmesi gerektiğini belirten Tabaku, yolsuzluğa bulaşmış kişilerin YZ'yi manipüle ederek mevcut sorunları devam ettirebileceği endişesini dile getiriyor. Mevzuata uyum sürecinde YZ'nin çeviri ve analiz gibi konularda önemli ölçüde yardımcı olabileceği belirtilirken, siyasi denetimin vazgeçilmez olduğu vurgulanıyor. Arnavutluk'un e-devlet portalı üzerinden vatandaşlara sunduğu hizmetler, 5 yılda 49 milyon işlemle 600 milyon avronun üzerinde tasarruf sağladı. Bu dijitalleşme çabaları, ülkenin AB'ye entegrasyonunu desteklerken, aynı zamanda şeffaflığı ve verimliliği artırmayı hedefliyor. Ancak uzmanlar, tam bir YZ odaklı yönetim modeli için altyapı, uzmanlık ve kaynak eksikliklerinin giderilmesi gerektiğini belirtiyor.