Yeni Zelanda'dan Silah Yönetiminde Çığır Açan Yasal Düzenleme

Yeni Zelanda hükümeti, ülkenin ateşli silah düzenleme çerçevesini yeniden ayarlamayı amaçlayan kapsamlı yasal değişiklikleri 11 Kasım 2025 tarihinde kamuoyuna duyurdu. Bu önemli açıklama, sorumlulukların daha net bir şekilde belirlenmesine ve kamu güvenliği protokollerinin güçlendirilmesine yönelik bilinçli bir dönüşün sinyalini veriyor. Hükümet, bu adımla lisanslı silah sahipleriyle yeni bir denge kurmayı hedefliyor. Düzenlemelerin özü, denetim mekanizmasının yeniden yapılandırılması ve derin ulusal trajedinin ardından belirlenen temel güvenlik zorunluluklarının pekiştirilmesidir.

Yapısal olarak en büyük değişiklik, Ateşli Silahlar Güvenlik Kurumu'nun (Firearms Safety Authority) mevcut konumu olan Yeni Zelanda Polisi bünyesinden çıkarılarak doğrudan hükümete bağlı tamamen bağımsız bir kuruluşa dönüştürülmesidir. Bu ayrılık, algılanan sürtüşme noktalarını ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Halihazırda Kurum'da görevli olan on beş polis memuru, ön saflardaki kolluk kuvveti görevlerine geri dönecektir. Lisanslı Silah Sahipleri Konseyi (Council of Licensed Firearms Owners) sözcüsü Hugh Devereux-Mack, lisanslama işlevinin polisten alınmasını memnuniyetle karşıladı. Devereux-Mack, önceki düzenleme altında silah sahiplerine yönelik "adil olmayan ve göz korkutucu muamele" olarak nitelendirdiği deneyimlere atıfta bulundu. Hükümet, bu yapısal değişimin düzenleyici kurum ile denetlediği topluluk arasındaki güveni yeniden inşa etmek için bir katalizör görevi göreceği sonucuna vardı.

En kritik nokta, 51 kişinin hayatını kaybettiği yıkıcı 2019 Christchurch cami saldırılarına doğrudan yasal bir yanıt olan yarı otomatik ateşli silahların neredeyse tamamen yasaklanmasının kesinlikle devam etmesidir. Bu kararlılık, hükümetin gelecekteki toplu kayıp olaylarını önleme konusundaki sarsılmaz odağının altını çizmektedir. Ayrıca, reformlar yasalara uyan sahipler için pratik düzenlemeler de getiriyor; bunlar arasında lisans yenileme sürelerinin uzatılması ve belirli silah depolama zorunluluklarına uyum konusunda daha fazla esneklik sağlanması yer alıyor. Risk tespitini proaktif olarak artırmak amacıyla, çeşitli kurumlar arasında yeni bir 'kırmızı bayrak' bilgi paylaşım sistemi de uygulamaya konulacaktır.

Ortaya çıkan tehditlere yönelik ileriye dönük bir yaklaşımı yansıtan önerilen mevzuat, 3D baskı teknolojisi kullanılarak ateşli silah üretimindeki kontrolleri önemli ölçüde sıkılaştırıyor. Bu tedbirler, temel teşkil eden 1983 tarihli Silah Yasası'nın (Arms Act 1983) kapsamlı bir yeniden yazımının ayrılmaz bir parçasını oluşturmaktadır. Taslak yasanın 2025 yılının kapanışından önce Parlamento'ya ulaşması ve yürürlüğe girme zaman çizelgesinin 2026 yılının ortaları olarak belirlenmesi umulmaktadır. Bu yeniden yazım için kamuoyu istişare süreci 2025 yılının ilk yarısında başlamıştı. Yapısal iyileştirmeler getirilmesine rağmen, Lisanslı Silah Sahipleri Konseyi, değişikliklerin silah sahipliği için "uygun ve doğru" bir kişinin ne anlama geldiğine dair yeni, güncellenmiş bir tanım önerisini içermemesinden dolayı hayal kırıklığını dile getirdi. Bu durum, temel uygunluk kriterlerinin gelecekteki müzakereler için bir konu olmaya devam ettiğini göstermektedir.