Washington'ın Felci: Hükümet Krizi Milyarlarca Dolarlık Savunma Tedarikini Dondurdu

Amerika Birleşik Devletleri'nde süregelen hükümet krizi, yaygın adıyla "shutdown" (kapanma), ülkenin tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir boyuta ulaşarak, daha önceki 35 günlük rekor süreyi geride bıraktı. Kongre ile Beyaz Saray'ın federal bütçe üzerinde uzlaşamaması sonucu ortaya çıkan bu iç siyasi çıkmaz, 9 Kasım 2025 tarihi itibarıyla kritik ihracat operasyonlarının askıya alınmasına yol açtı. Özellikle Avrupalı ortaklara yönelik, değeri beş milyar doları aşan savunma tedarikleri bu durumdan doğrudan etkilendi. Federal kurumların faaliyetleri, gerekli fonların sağlanamaması nedeniyle 1 Ekim'den bu yana askıya alınmış durumda.

Mevcut durumun özü, ABD Dışişleri Bakanlığı'nda Kongre komiteleri için gerekli belgeleri hazırlamaktan sorumlu olan personelin zorunlu izne gönderilmesinde yatıyor. Bu idari aksaklık, ihracat lisanslarının onay sürecini fiilen felç etti. Bu durum, hem doğrudan devletler arası satışları hem de özel Amerikan savunma şirketlerinin lisanslama işlemlerini kapsayan tüm süreçleri olumsuz etkiledi. Ertelenen sözleşmeler arasında, Danimarka, Polonya ve Hırvatistan gibi kilit müttefiklere teslim edilmesi planlanan AMRAAM füzeleri, Aegis hava savunma sistemleri ve HIMARS füze sistemleri gibi hayati önem taşıyan ekipmanların tedariki bulunuyor.

Uzmanlar, bu tedarik gecikmelerinin sadece mali kayıpların ötesinde çok daha derin sonuçlar doğuracağı konusunda uyarıyor. Tedarik zincirinin kesintiye uğraması, Washington'a bir güvenlik garantörü olarak duyulan güvenin temelini sarsıyor ve bu durum jeopolitik manzarayı kökten değiştirebilecek bir potansiyel taşıyor. ABD içindeki siyasi mücadeleler kaynakları ve dikkati tüketirken, jeopolitik rakipler olan Rusya ve Çin, küresel arenada kendi etkilerini ve inisiyatiflerini sistematik bir şekilde artırmaya devam ediyor.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, kapanmanın ülke ekonomisi üzerindeki olumsuz etkisinin her geçen gün daha da şiddetlendiğini belirtti. Krizin devam etmesi halinde, dördüncü çeyrekteki ekonomik büyümenin yarı yarıya azalabileceği tahmin ediliyor. Ekonomistler, kriz çözülse bile milyarlarca dolarla ölçülen kayıpların bir kısmının telafi edilemeyeceğini ve iş dünyasının ve yatırımcıların Amerikan hükümetinin istikrarına olan güveninin ciddi şekilde zedeleneceğini vurguluyor.

Güvenlikleri doğrudan savunma araçlarının zamanında teslimatına bağlı olan Avrupalı müttefikler için bu gecikme, ciddi bir dayanıklılık testi anlamına geliyor. Bu durum, müttefikleri dış garantilere olan bağımlılık derecelerini yeniden gözden geçirmeye zorluyor ve muhtemelen savunma konularında daha fazla özerklik sağlamak amacıyla kendi savunma sanayii komplekslerinin daha aktif gelişimini teşvik ediyor. Tüm bu süreç, iç idari anlaşmazlıkların uluslararası arenada somut stratejik zafiyetlere nasıl dönüşebileceğinin çarpıcı ve somut bir örneğini teşkil etmektedir.