Rusya ve Belarus, bölgedeki artan gerilimlerin ortasında ortak askeri tatbikatları Zapad-2025'i başlattı. 12 Eylül 2025'te başlayan ve 16 Eylül'e kadar sürecek olan bu tatbikatlar, iki ülkenin Birlik Devleti sınırlarını güvence altına alma ve düşman saldırılarını püskürtme konusundaki hazırlıklarını test etmeyi amaçlıyor. Tatbikatlar, Belarus ve Rusya'daki eğitim sahalarında ve ayrıca Baltık ve Barents denizlerinde gerçekleştiriliyor.
Bu yılki Zapad-2025 tatbikatlarının, önceki Zapad-2021 tatbikatlarına kıyasla daha düşük katılımla gerçekleşmesi bekleniyor. Zapad-2021'de yaklaşık 200.000 asker yer alırken, Zapad-2025'te ise yaklaşık 7.000 ila 8.000 personelin katılması öngörülüyor. Litvanya istihbaratı ise tatbikatlara yaklaşık 30.000 askerin katılacağını tahmin ediyor. Bu durumun, Rusya'nın ana muharebe birliklerinin Ukrayna'daki savaşta yoğunlaşmasından kaynaklandığı düşünülüyor.
Polonya Başbakanı Donald Tusk, tatbikatları "çok agresif" olarak nitelendirerek, Polonya sınırına "çok yakın" bir noktada gerçekleşeceğini belirtti. Bu endişeler üzerine Polonya, Belarus ile olan sınır kapılarını ulusal güvenlik gerekçesiyle kapatma kararı aldı. Polonya İçişleri Bakanı Marcin Kierwiński, bu kararın Zapad-2025 tatbikatlarıyla doğrudan ilgili olduğunu ve tatbikatlar sırasında Rusya ve Belarus ordularının Polonya'ya karşı agresif senaryoları tatbik edeceğini ifade etti. Polonya, sınır güvenliğini sağlamak ve olası provokasyonlara karşı hazırlıklı olmak amacıyla doğu sınırına yaklaşık 40.000 asker konuşlandırdı.
Tatbikatlar, Avrupa'da artan askeri gerilimlerin yaşandığı bir dönemde gerçekleşiyor. Son olarak, Rus insansız hava araçlarının Polonya hava sahasına girmesi ve NATO'nun müdahalesiyle düşürülmesi, bölgedeki tansiyonu daha da yükseltti. Bu olay, NATO'nun Rusya ile doğrudan askeri müdahalede bulunduğu ilk durum oldu. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, "Doğu Kalkanı" (Eastern Sentry) adı verilen operasyonla ittifakın doğu kanadının güçlendirileceğini ve bu çabaların insansız hava araçlarının kullanımıyla ilgili zorlukları ele alacağını belirtti. Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya gibi müttefikler de bu operasyona katkıda bulunacak.
Rusya ve Belarus, tatbikatların savunma amaçlı olduğunu ve herhangi bir üçüncü ülkeyi hedef almadığını belirtse de, NATO ve komşu ülkeler bu durumu yakından takip ediyor. Zapad-2025 tatbikatlarının, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşın ardından askeri kapasitesini ve stratejilerini göstermesi açısından önemli olduğu düşünülüyor. Ayrıca, tatbikatlar sırasında Rusya'nın Belarus'a taktik nükleer silah konuşlandırması ve "Oreshnik" orta menzilli füzelerini tatbik etmesi de bölgedeki endişeleri artırıyor. Zapad tatbikatlarının geçmişi, 2021'deki tatbikatların ardından Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline zemin hazırlamasıyla biliniyor. Bu durum, NATO'nun tatbikatlara karşı daha dikkatli ve proaktif bir tutum sergilemesine neden oluyor.