Eylül 2025'in başlarında Nepal, Facebook, Instagram, YouTube ve X (eski adıyla Twitter) gibi 26 büyük sosyal medya platformunu yasaklama kararı almasının ardından ciddi bir çalkantı yaşadı.
İletişim ve Bilişim Teknolojileri Bakanlığı'na kayıt yaptıramayan platformlara getirilen bu yasak, yolsuzluk ve ifade özgürlüğünün bastırılmasına karşı kitlesel protestoları tetikledi. Özellikle 'Gen Z' olarak adlandırılan gençlerin öncülük ettiği bu gösteriler, Nepal'in modern tarihinde en yaygın protestolardan biri olarak kayıtlara geçti. Protestoların fitilini ateşleyen olay, hükümetin sosyal medya platformlarını yasaklamasıydı. Bu yasak, özellikle politikacıların ve etkili figürlerin çocuklarının 'nepo kid' olarak adlandırıldığı ve lüks yaşam tarzlarını sergilediği çevrimiçi bir hareketin yükselişiyle aynı zamana denk geldi. Bu durum, ülkedeki derin yolsuzluk ve eşitsizlik algısını daha da körükledi.
Katmandu ve diğer şehirlerde sokaklara dökülen binlerce genç, hükümet yetkililerine karşı hesap sormak ve ifade özgürlüklerinin korunmasını talep etmek için bir araya geldi. Güvenlik güçleri, göstericilere karşı göz yaşartıcı gaz, plastik mermiler ve tazyikli su kullanırken, bazı kaynaklara göre canlı mermi de kullanıldı. Bu müdahale sonucunda en az 19 kişi hayatını kaybetti ve 100'den fazla kişi yaralandı.
Olayların ardından İçişleri Bakanı Ramesh Lekhak, yaşananlar karşısında ahlaki sorumluluğu üstlenerek istifa etti. Başbakan K.P. Sharma Oli ise şiddet olaylarından duyduğu üzüntüyü dile getirerek tazminat ve tıbbi destek sözü verdi, ayrıca olayların nedenlerine ilişkin bir soruşturma başlatılacağını belirtti. Hükümet, halkın tepkisi üzerine sosyal medya yasağını kaldırma kararı aldı ve bazı şehirlerde sokağa çıkma yasağı ilan etti.
Bu olaylar, Nepal'de hükümetin dijital iletişim platformları üzerindeki kontrol çabaları ile halkın şeffaflık ve ifade özgürlüğü talepleri arasındaki gerilimi gözler önüne serdi. Gençlerin siyasi aktivizmdeki rolü ve küresel düzeyde dijital özgürlükler ile devlet denetimi arasındaki hassas denge konusundaki tartışmalar, Nepal'deki bu gelişmelerle birlikte daha da önem kazandı. Nepal'in gelecekteki dijital özgürlükler ve yönetişim anlayışı açısından bu olayların uzun vadeli etkileri merakla bekleniyor. Özellikle, yolsuzlukla mücadele ve genç neslin taleplerinin karşılanması, ülkenin siyasi ve toplumsal geleceğini şekillendirecek temel unsurlar olarak öne çıkıyor. Nepal'in genç nüfusunun yaklaşık %43'ünü oluşturan 15-40 yaş arası kesim, işsizlik ve düşük kişi başına düşen milli gelir gibi ekonomik zorluklarla boğuşurken, bu protestoların daha geniş bir toplumsal memnuniyetsizliğin göstergesi olduğu düşünülüyor. Nepal'in 2024 yılındaki GSYİH'sı kişi başına 1.179,81 ABD doları olarak kaydedilmiştir.