Dünya Bankası, Suriye'nin Yeniden İnşa Maliyetini 216 Milyar Dolar Olarak Belirledi

Dünya Bankası, on üç yılı aşkın süredir devam eden yıkıcı çatışmanın ardından Suriye'nin tam olarak yeniden imarı için gereken muazzam maliyet tahminlerini içeren kapsamlı bir raporu Ekim 2025'te yayımladı. Rapora göre, bu hayati amaç için gerekli olan meblağ 216 milyar ABD Doları gibi astronomik bir rakama ulaşıyor. Bu devasa miktar, ülkenin kriz öncesinde sahip olduğu toplam sermaye fonunun neredeyse üçte birine tekabül ediyor ve Suriye'nin 2024 yılı için öngörülen Gayri Safi Yurtiçi Hasılasının (GSYİH) yaklaşık on katına denk geliyor.

2011 ile 2024 yılları arasında konut, konut dışı yapılar ve kritik altyapı tesislerinde meydana gelen doğrudan fiziksel hasarın 108 milyar dolar olarak hesaplandığı belirtildi. En yıkıcı sonuçlar ise altyapı tesislerinde gözlemlendi. Enerji sistemleri, su temini şebekeleri ve ulaşım ağları, toplam zararın %48'ini, yani 52 milyar dolarlık kısmını oluşturarak en büyük hasarı alan alanlar oldu. Acil yatırım ve dikkat gerektiren, en çok zarar gören bölgeler ise Halep, Şam Kırsalı (Rif Dimashq) ve Humus vilayetleri olarak listelenmiştir.

Ülkenin ekonomik göstergeleri, kaynakların derin bir şekilde tükendiğini açıkça ortaya koyuyor. Suriye'nin reel GSYİH'si 2010'dan 2022'ye kadar %53 oranında daralma yaşadı. Nominal GSYİH ise 2011'deki 67,5 milyar dolardan 2024'te 21,4 milyar dolara gerilemiştir. Bu vahim veriler ışığında, Mart 2025 sonunda kurulan yeni Suriye hükümeti, yeniden yapılanmayı kalkınma stratejisinin birincil ve en önemli vektörü olarak belirlemiştir.

Yeni yönetim, sermayeyi harekete geçirme ve bölgesel parçalanma ile süregelen dış etkilerin damgasını vurduğu karmaşık bir ortamın üstesinden gelme gibi devasa bir görevle karşı karşıyadır. Dünya Bankası Orta Doğu Departmanı Direktörü Jean-Christophe Carret, başarılı bir ekonomik iyileşme ve uzun vadeli kalkınma için koordineli ve yapılandırılmış eylemlerin şart olduğunu vurguladı. Ayrıca, UNDP Suriye Temsilci Yardımcısı Ravi Afgani, ülkeye yapılacak yardımın tüm bölgenin istikrarını sağlamadaki kritik önemine dikkat çekti.

Suriye Maliye Bakanı Muhammed Yasir Barnieh, IMF ve Dünya Bankası toplantılarında yaptığı konuşmalarda, uluslararası toplumun gelecek nesillerin refahı için temel oluşturmaya yardım etmesi gerektiğini vurguladı. Bakan, reformların yaptırımlardan bağımsız olarak yürütüldüğünü de sözlerine ekledi. Böylece, ülkenin önünde, altyapının yeniden inşasına yönelik atılan her adımın daha dayanıklı bir sistem kurmaya doğru atılan bir adım olduğu, kendi temellerini yeniden düşünme fırsatı doğmaktadır.