Chandrayaan-3 İtki Modülü Kasım 2025'te Ay Yakın Geçişlerini Tamamladı

Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu (ISRO) tarafından yönetilen Chandrayaan-3 misyonunun İtki Modülü (PM), Kasım 2025'te Ay'ın Etki Alanı'na (SOI) yeniden girerek bir dizi yörünge manevrasını başarıyla tamamladı. Bu operasyon, modülün Ağustos 2023'teki tarihi inişinden iki yıldan fazla bir süre sonra gerçekleşti ve uzay aracının yerçekimi etkileşimlerindeki kontrolünü sergiledi. İtki Modülü'nün bu yeniden girişi, bilim insanlarına Dünya ve Ay'ın birleşik yerçekimi alanları altındaki bir uzay aracının davranışına dair önemli veriler sağladı.

ISRO'nun Telemetri, İzleme ve Komuta Ağı (ISTRAC), bu kritik manevralar sırasında uzay aracının sağlığını ve yörüngesini titizlikle takip etti. Yörünge yeniden şekillendirme sürecinin kilometre taşları takvimsel olarak belirlendi: modül, 4 Kasım 2025'te Ay'ın SOI'sine giriş yaptı. İlk Ay'a yakın geçiş, 6 Kasım 2025'te Ay yüzeyinden 3.740 km mesafeden gerçekleştirildi ve bu geçiş Hindistan Derin Uzay Ağı'nın (IDSN) görüş alanı dışında kaldı. İkinci ve son yakın geçiş ise 11 Kasım 2025'te, Ay yüzeyine en yakın 4.537 km mesafeden gerçekleşti ve bu sefer IDSN'nin izleme menzili içinde kaldı.

Bu iki olay, modülün yörünge parametrelerinde belirgin değişikliklere yol açtı. Manevralar sonucunda modülün yörünge dinamikleri önemli ölçüde değişti; başlangıçta 100.000 x 300.000 km olan eliptik yörünge, 409.000 x 727.000 km'ye genişledi. Ayrıca, yörünge eğimi (inklinasyon) başlangıçtaki 34 dereceden 22 dereceye düşürüldü. ISRO, bu yörünge değişikliklerinin görev planlama, operasyonlar ve uçuş dinamiği açısından değerli deneyimler sunduğunu ve özellikle bozucu tork etkilerinin anlaşılmasını geliştirdiğini belirtti.

Chandrayaan-3 görevinin birincil amacı, Lander Modülü'nün Ay yüzeyine güvenli inişini ve gezgin operasyonlarını kanıtlamaktı; bu hedefler 23 Ağustos 2023'te başarıyla tamamlandı. Görev sonrası, İtki Modülü'nün kalan yakıtının bir kısmı, gelecekteki Ay görevleri için ek veri toplamak ve potansiyel bir örnek toplama görevi için stratejiler geliştirmek amacıyla kullanılmaya karar verilmişti. Bu kararın bir sonucu olarak, modül Ekim 2023'te bir Dünya'ya Geri Transfer (TEI) manevrası ile yüksek irtifalı Dünya yörüngesine yerleştirilmişti. Bu yeniden konumlandırma, modülün Dünya ve Ay'ın yerçekimi alanlarının etkisi altında iki yıl süren bir yolculuğunu başlattı ve nihayetinde Kasım 2025'te Ay'ın çekim alanına geri dönmesini sağladı.

Uzay ajansı, modülün nominal durumda olduğunu ve diğer Ay yörünge araçlarıyla herhangi bir yakın karşılaşma yaşanmadığını teyit etti. Modülün 14 Kasım 2025'te Ay'ın SOI'sinden tekrar ayrılması beklenmektedir. Bu uzatılmış görev sırasında, İtki Modülü'nün SHAPE (Dünya'nın Yaşanabilir Gezegeninin Spektro-polarimetrisi) yükü, Ay yörüngesinden Dünya'yı gözlemlemeye devam ederek ek bilimsel değer sağladı. ISRO'nun birincil görevi tamamlandıktan sonra bile bir uzay aracını bu şekilde aktif tutabilme yeteneği, gelecekteki derin uzay görevleri için mühendislik esnekliğini ve bilgi birikimini genişletmektedir.