Blue Origin New Glenn Mars Görevi Güneş Fırtınası Nedeniyle Yeniden Ertelendi

Jeff Bezos'a ait uzay şirketi Blue Origin'in, NASA'nın kritik ESCAPADE araştırma görevini taşıyan New Glenn roketinin ikinci fırlatması, Güneş kaynaklı şiddetli bir jeomanyetik fırtına nedeniyle yeniden takvime alındı.

Başlangıçta 9 Kasım 2025'te yapılması planlanan fırlatma, Dünya üzerindeki olumsuz hava koşulları, fırlatma rampasındaki teknik aksaklıklar ve uçuş hattına giren bir kruvaziyer gemisi gibi çeşitli sebeplerle ertelenmişti. Bu ertelemelerin ardından, 12 Kasım'da gerçekleşmesi beklenen deneme, bu kez Güneş'ten kaynaklanan ve G4 seviyesinde şiddet gösteren jeomanyetik fırtınanın yarattığı riskler nedeniyle iptal edildi. Blue Origin, 13 Kasım 2025 Perşembe günü için yeni bir fırlatma denemesi hedeflediğini duyurdu; bu kalkışın Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu'ndaki Fırlatma Kompleksi 36'dan, yerel saatle 14:57 ile 16:25 (19:57 - 21:25 UTC) arasındaki pencerede gerçekleştirilmesi planlanıyor.

Fırlatmanın ertelenmesine yol açan temel sebep, Güneş'in mevcut aktivite döngüsünün zirvesine yaklaştığı bir dönemde, AR4274 olarak adlandırılan güneş lekesi grubundan kaynaklanan güçlü bir Koronal Kütle Atımı (CME) ile tetiklenen G4 şiddetindeki jeomanyetik fırtınaydı. G4 şiddetindeki bu uzay hava olayı, uydu elektroniği ve iletişim sistemleri üzerinde potansiyel olumsuz etkiler yaratma riski taşıdığından, hassas bilimsel yükleri koruma amacıyla operasyonel bir erteleme zorunlu kılındı. Bu aktivitenin yoğunluğuna işaret olarak, Florida fırlatma sahasının güneyine kadar Kuzey Işıkları'nın (aurora borealis) görüldüğü rapor edildi.

ESCAPADE (Escape and Plasma Acceleration and Dynamics Explorers) görevi, NASA tarafından yönetilen ve Mars'ın manyetik ortamı ile Güneş rüzgarının etkileşimini incelemeyi amaçlayan Blue ve Gold isimli ikiz uyduları içeriyor. Bu misyon, Mars'ın atmosfer kaybının anlaşılmasına yönelik veriler sağlayarak, gelecekteki insanlı Mars görevleri için kritik bilgiler sunma potansiyeline sahiptir.

Blue Origin için bu, New Glenn roketinin ikinci uçuşu olup, şirketin NASA için gerçekleştireceği ilk büyük bilimsel görev olma özelliğini taşıyor. New Glenn'in ilk görevi Ocak 2025'te başarılı bir kalkışla gerçekleşmişti; ancak ilk aşama güçlendiricisinin okyanus üzerindeki Jacklyn iniş platformuna iniş denemesi başarısız olmuştu. Bu ikinci uçuşta, şirketin yeniden kullanılabilirlik vizyonunun temelini oluşturan ilk aşamanın başarılı bir dikey okyanus inişi hedefleniyordu.

Bu tür uzay hava olaylarının modern uzay uçuşlarının planlaması üzerindeki etkileri, ticari uzay yolculuğu kilometre taşlarının öngörülemeyen doğa olaylarıyla kesişimini vurgulamaktadır. NOAA Uzay Hava Tahmin Merkezi gibi kurumlar G3/G4 seviyesindeki fırtınaların etkilerini tahmin etmeye çalışsa da, CME'lerin Dünya'ya ulaşma zamanlamasındaki değişkenlikler kesin zamanlamayı zorlaştırmaktadır. ESCAPADE uydularının Mars yörüngesine 2027'de varması planlanmaktadır.