Alphabet şirketine bağlı Google Quantum AI birimi, kuantum hesaplama alanında kayda değer bir ilerleme duyurdu. Geliştirilen yeni Willow kuantum işlemcisi üzerinde, çığır açan “Quantum Echoes” (Kuantum Yankıları) algoritması ilk defa başarıyla uygulandı.
Bu gelişme, kuantum hesaplama tarihinde bir ilki temsil ediyor: Kuantum bir görevin, klasik süper bilgisayarlardan daha hızlı tamamlanması ve elde edilen sonucun diğer kuantum cihazlar üzerinde doğrulanabilir ve tekrarlanabilir olması sağlandı. Bu, kuantum üstünlüğünün pratik ve bilimsel açıdan kabul edilebilir bir seviyeye ulaştığı anlamına geliyor.
Bu önemli başarının detayları, 21 Ekim 2025 tarihinde saygın bilim dergisi Nature’da yayımlandı. Willow çipinde çalıştırılan Quantum Echoes algoritması, dünyanın en güçlü klasik süper bilgisayarı olan Frontier’a kıyasla yaklaşık 13.000 katlık muazzam bir hızlanma sergiledi. Bu performans, kuantum hesaplamanın pratik uygulamalarına giden yolda atılmış temel bir dönüm noktasıdır.
Elde edilen bu hız farkı, klasik makinelerin binlerce yıl sürecek karmaşık görevleri, kuantum cihazların sadece birkaç saat içinde tamamlayabileceği anlamına geliyor. Böylece kuantum bilgisayarlar, artık sadece teorik bir potansiyel olmaktan çıkıp, somut ve erişilebilir bir araç haline gelmeye başlıyor.
Algoritmanın temel prensibi, “kuantum yankısı” fenomenini kullanmaya dayanıyor. Bu, kuantum bitleri (kübitler) üzerinde art arda yapılan işlemler sırasında ortaya çıkan karmaşık girişim etkilerinin, daha sonra tersine çevrilerek yeniden yapılandırılabilmesi yeteneğidir. Bu yaklaşım, moleküller, manyetik malzemeler veya hatta kara delikler gibi karmaşık sistemlerin davranışlarını yüksek hassasiyetle incelemeye olanak tanır.
Bu yöntemin en kritik yönü, sonuçların doğadaki herhangi bir başka kuantum deneyi veya kuantum bilgisayar tarafından kontrol edilebilme imkanı sunmasıdır. Özellikle moleküller arası mesafelerin ve yapıların modellenmesi yeteneği, yeni ilaçların, malzemelerin ve teknolojilerin geliştirilmesi için yeni ufuklar açmaktadır. Yapılan deneylerde, 15 ve 28 atomlu sistemlerin yapıları başarılı bir şekilde hesaplanmıştır. Bu sonuçlar şimdiden kimya ve biyoloji alanındaki uygulamalar için büyük ilgi topluyor.
Google Quantum AI ekibinin Baş Bilim İnsanı ve 2025 Nobel Fizik Ödülü sahibi Michel Devoret, bu başarının kuantum teknolojilerinin pratik geleceği açısından taşıdığı önemi özellikle vurguladı.
Google Quantum AI'ın önde gelen araştırmacılarından Tom O’Brien ise, elde edilen sonuçların doğrulanabilir ve tekrarlanabilir olmasının, kuantum hesaplamanın bilim ve sanayide daha ileri düzeyde uygulanması için kilit bir faktör olduğunu belirtti.
Bugün elde edilen bu başarı, kuantum bilgisayarların sadece teorik bir atılımdan öte, gerçek bilimsel ve mühendislik problemlerini çözebilecek somut bir araç haline geldiğini gösteriyor. Bu önemli gelişme, kuantum teknolojilerinin “Mavi Çağı”nın resmen başladığını ve önümüzdeki yıllarda insanlığın daha önce ulaşılamaz kabul edilen yeni imkanlarla tanışacağını teyit etmektedir.