Sonbaharda Mantar Yetiştiriciliğinde Sürdürülebilir Hasat İçin Yeni Yöntemler

Sonbaharın getirdiği artan nem ve ılıman hava koşulları, yenilebilir mantar türlerinin dış mekanda yetiştirilmesi için ideal bir zemin hazırlıyor. Bu dönem, doğanın döngüsüne uyum sağlayarak kendi gıdasını üretme potansiyelini en üst düzeye çıkarma fırsatı sunuyor. Uygulamada çeşitlilik dikkat çekiyor; miselin (mantar tohumu) sert ağaç kütüklerine aşılanması, odun yongası veya saman malçına gömülmesi ya da çim örtüsü altına yerleştirilmesi gibi yöntemler öne çıkıyor. Özellikle İstiridye mantarı (Pleurotus ostreatus) ve Shiitake (Lentinula edodes) gibi türler, bu metotlara yüksek uygunluk göstererek hem lezzetli hem de uzun vadeli, kendi kendine yeten hasatlar vaat ediyor.

Kütükte yetiştirme yöntemi, poşetlere kıyasla daha uzun ömürlü bir süreç sunuyor. Bir kütükten yaklaşık 1.5 yıl boyunca hasat alınabilirken, poşetlerin ömrü ortalama 3 ay civarında olup verimleri daha düşük olabiliyor. Bir girişimcinin belirttiğine göre, kütük başına ilk hasatta 3 ila 6 kilogram arasında ürün elde etmek mümkün olabiliyor. Bu tür sürdürülebilir yaklaşımlar, yerel ekonomilere de katkı sağlıyor. Bursa'da bir üreticinin 400 metrekarelik bir alanda kültür mantarı yetiştirerek yılda 100 ton gibi önemli bir üretim rakamına ulaştığı ve bu sayede bölgenin mantar ihtiyacının önemli bir kısmını karşıladığı bilgisi, küçük alanlardan dahi büyük potansiyel çıkarılabileceğini gösteriyor. Bu başarının anahtarı, doğru sıcaklık (23-24 derece) ve nem (%85-95) ayarlarının titizlikle korunması olarak belirtiliyor.

Başarılı bir yetiştirme süreci, temel olarak kaliteli substratların temin edilmesine, nemin sürekli muhafaza edilmesine ve miselin tam olarak yerleşmesi için gereken sabra bağlıdır. Öte yandan, sonbahar yağmurlarının ardından doğada kendiliğinden beliren Kanlıca mantarı gibi türler de halkın ilgisini çekmekte ve bu doğal ürünün kilogramı 250 TL gibi yüksek fiyatlarla alıcı bulabilmektedir. Ancak uzmanlar, doğadan toplanan mantarların yüksek risk taşıdığını vurgulayarak, zehirlenme riskini ortadan kaldırmak adına bandrollü ve kontrollü üretimle elde edilmiş kültür mantarlarının tercih edilmesi gerektiğini tavsiye ediyor. Bu yenilikçi yetiştirme tekniklerini benimsemek, kaynakları daha verimli kullanma yolunda atılmış bilinçli bir adımdır.