Gazeteci Ali Toktakunov'un 700 milyon dolarlık bir zimmete para geçirme olayını ortaya çıkaran öncü belgeseli "Panik Düğmesi", Kırgızistan'daki yolsuzluk skandalının sonuçlarını ve ülkedeki bağımsız medya üzerindeki baskıları gözler önüne seriyor.
Samara Sagynbaeva'nın ilk uzun metrajlı filmi olan "Panik Düğmesi", Toktakunov'un yolsuzluk raporunun yayınlanmasının ardından muhbirinin öldürülmesiyle başlayan ve gazeteciyi ve ailesini sığınmak zorunda bırakan olayları konu alıyor. Film, gazetecinin ve ailesinin ilk kaçışlarından, artan tehditler ortasında Kırgızistan'a geri dönmelerine kadar yaşadıkları zorlu süreci anlatıyor. Busan Uluslararası Film Festivali'nde prömiyeri yapılan belgesel, aynı zamanda Kırgızistan'daki sivil özgürlükler ve bağımsız medya üzerindeki daha geniş etkileri de gözler önüne seriyor. Bu yapım, zorlu ortamlarda görev yapan araştırmacı gazetecilerin cesaretine dair güçlü bir kanıt niteliği taşıyor. Yolsuzlukla mücadeledeki faaliyetlerinden dolayı Toktakunov, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından Dışişleri Bakanı Antony Blinken tarafından takdim edilen "Yolsuzlukla Mücadele Şampiyonu" ödülüne layık görüldü.
Toktakunov'un çalışmaları, 2019'da Radio Free Europe'un Kırgızca servisinde yayınlanan bir haberle zirveye ulaştı. Bu haber, bir gümrük yetkilisinin karıştığı büyük bir zimmete para geçirme olayını ortaya çıkardı. Ancak bu cesur gazetecilik eyleminin bedeli ağır oldu; Toktakunov'un muhbiri hayatını kaybetti. Bu trajik olay, Toktakunov'u ve ailesini, güvenlikleri için kaçmaya zorladı. Gazeteci ve ailesi Prag'da sığınmacı olarak yaşarken, Sagynbaeva bu süreci bir film projesine dönüştürdü. Belgesel, gazetecinin ve ailesinin sığınma evindeki yaşamlarını, sürekli tetikte olmalarını ve ellerinde bir panik düğmesiyle yaşamalarını konu alıyor. Bu durum, Kırgızistan'da bağımsız medyanın karşı karşıya olduğu tehlikeleri ve baskıları gözler önüne seriyor.
Kırgızistan'da bağımsız medya ve gazeteciler son yıllarda artan bir baskı altında. Haberciler, siyasi motivasyonlu davalar, tutuklamalar ve hapis cezalarıyla karşı karşıya kalıyor. Bağımsız haber sitelerinin web siteleri keyfi olarak engelleniyor ve bazı medya kuruluşlarının kapatılması yönünde girişimlerde bulunuluyor. 2019 yılında Kırgızistan, Transparency International'ın Yolsuzluk Algısı Endeksi'nde 100 üzerinden 30 puan alarak 126. sırada yer aldı. "Panik Düğmesi", bu zorlu koşullar altında gazetecilik yapmanın bedelini ve demokrasinin kırılganlığını vurguluyor. Film, Kırgızistan'da ifade özgürlüğünün bir kesinlik olmaktan uzak olduğu bir ülkede, cesur bir gazetecinin portresini ve demokrasinin kırılganlığına dair uyarıcı bir hikayeyi sunuyor.