"Mado 4" Gemisinin Tamamen Kurtarılması: Arkeologlar Joseon Dönemi Denizcilik Lojistiğinin Sırlarını Aydınlatıyor

Kore'nin batı kıyısında, Güney Chungcheong Eyaleti'ne bağlı Taean bölgesinde batık olarak bulunan "Mado 4" adlı Joseon dönemi kargo gemisi, emsali görülmemiş bir operasyonla tamamen denizden çıkarıldı. Ulusal Denizcilik Mirası Araştırma Enstitüsü, 600 yıllık olduğu tahmin edilen bu geminin kurtarma işleminin 10 Kasım 2025 tarihinde başarıyla tamamlandığını duyurdu. Bu tarihi olay, söz konusu döneme ait bir geminin ilk kez bütünüyle gün yüzüne çıkarılması anlamına gelmekte olup, su altı arkeolojisi açısından büyük bir zafer olarak kabul edilmektedir.

Kurtarma hazırlıkları, geminin 2015 yılında keşfedilmesiyle başladı ve neredeyse on yıl süren titiz bir yerinde koruma ve analiz çalışması gerektirdi. Şu anda "Mado 4", Taean'da uzun soluklu bir tuzdan arındırma ve konservasyon sürecine tabi tutuluyor. Batık alanında yürütülen ilk çalışmalar sırasında 120'den fazla değerli eser çıkarıldı. Bu buluntular arasında devlete vergi olarak gönderilen porselenler, pirinç kutuları ve varış noktalarını belirten ahşap etiketler yer alıyordu. Bu somut kanıtlar, Joseon Hanedanlığı'nın gelişmiş devlet yönetim ve lojistik sisteminin varlığını pekiştirmektedir.

Güney Kore Kültürel Miras İdaresi temsilcilerinin de aralarında bulunduğu araştırmacılar, "Mado 4"ün "joun" adı verilen resmi devlet ulaşım ağının bir parçası olarak işlev gördüğünü tespit etti. Bu hayati sistem, eyalet depolarından başkent Hanyang'a (bugünkü Seul) tahıl ve resmi yüklerin taşınması için kritik öneme sahipti. Geminin, Güney Jeolla Eyaleti'ndeki önemli bir tahıl toplama merkezi olan Naju'dan yola çıktıktan sonra, tahminen 1420 yılı civarında battığı düşünülüyor. Güzergâh, güçlü gelgitler ve kayalık geçitler nedeniyle yüksek risk taşıyordu; bu zorlu koşulların, gemi gövdesinin çamur ve kum katmanları altında korunmasına katkıda bulunduğu tahmin ediliyor.

"Mado 4"ün yapısı, dönemin mühendislik yeteneklerini açıkça sergilemektedir. Uzmanlara göre, daha önceki Kore gemilerinde görülen tek direkli tasarımların aksine, "Mado 4" çift direkli bir düzene sahipti; bu da hız ve manevra kabiliyetini artırma çabasını işaret ediyordu. Dahası, gemide demir çiviler kullanılarak yapılmış onarım izlerinin bulunması, geleneksel Kore gemilerinde metal bağlantı elemanlarının kullanıldığı ilk teyit edilmiş vaka oldu. Bu teknik ilerleme, Joseon Hanedanlığı'nın lojistik kapasitesine ışık tutmakta ve o dönemin denizcilik altyapısını anlamak için yeni ufuklar açmaktadır.

Aynı bölgede, potansiyel olarak daha eski, 1150–1175 yıllarına tarihlenen başka bir batık gemiye ait izlere rastlandı. Bu tarihleme doğruysa, söz konusu gemi Koguryo dönemine ait olabilir ve Kore tarihindeki bilinen en eski gemi enkazı unvanını alarak "Mado 4"ü iki asırdan fazla geride bırakacaktır. Kurtarılan eserlerin bir kısmı, halkın ziyaretine açıldı. Bu özel sergi, "Denizde Seyreden Ulusun Gemisi" başlığıyla Taean Denizcilik Müzesi'nde Şubat 2026 tarihine kadar görülebilir.