Çek Cumhuriyeti'nin Güney Moravya bölgesindeki bir çakmaktaşı madeninde bulunan 6.000 yıllık iki kadının kalıntıları, Avrupa Neolitik toplumlarına dair eşsiz bilgiler sunuyor. 2025 yılında arkeologlar tarafından ortaya çıkarılan bu bulgu, o dönemin kadınlarının yaşamları, rolleri ve ölüm sonrası ritüelleri hakkında önemli ipuçları veriyor. Kalıntılar, maden kuyusuna üst üste yerleştirilmiş halde bulundu. Üstteki kadının göğsünde bir bebek, yanında ise bir köpek iskeleti vardı. Genetik analizler, kadınların muhtemelen kız kardeş olduklarını gösterdi.
Bilim insanları, bu kadınların madende çalışırken hayatlarını kaybettiklerini ve bu nedenle de çalıştıkları yere gömülmüş olabileceklerini düşünüyor. Maden kuyularının, atalara veya kurbanlara yönelik ritüellerle ilişkilendirilen kutsal alanlar olabileceği de öne sürülüyor. Yapılan detaylı incelemeler, kadınların madende ağır işlerde çalıştığını ve iyileşmemiş bir ön kol kırığı gibi yaralanmalarına rağmen çalışmalarına devam ettiklerini ortaya koydu. Bu durum, geleneksel Neolitik toplumlarında kadınların rolü ve iş bölümü hakkındaki algıları zorluyor. Araştırmacılar, bu tür zorlu işlerin en kolay zorlanabilecekler tarafından yapılmış olabileceğini belirtiyor, bu da erken tarım toplumlarında bile iş gücü sömürüsünün cinsiyet, yaş veya sosyal statüye göre dağılmış olabileceğini düşündürüyor. Çocukluklarında yetersiz beslenmelerine rağmen, bu kız kardeşlerin akranlarından daha fazla et tükettikleri belirlendi. Bu diyet, zorlu çalışma koşullarını sürdürmelerine yardımcı olmuş olabilir. Ölüm nedenleri bilinmemekle birlikte, herhangi bir hastalık veya şiddet belirtisi bulunmadı. Maden içinde, köpek ve bebekle birlikte gömülmeleri, toprağa karşı bir tür uzlaşma veya ritüel anlamı taşıyor olabilir. Bu keşif, MÖ 4000-4500 yılları arasındaki Güney Morava bölgesindeki kadınların yaşam tarzları, inançları ve sosyal statüleri hakkında değerli bir pencere aralıyor.