Çin'de 2000 Yıllık Han Hanedanlığı Dönemine Ait "Şiir Klasiği"nin Tam Metni Bulundu

Çin'deki arkeologlar, son yılların en önemli keşiflerinden birini duyurdu: Çin edebiyatının en eski ve en saygın eserlerinden biri olan "Şiir Klasiği" (Shijing) adlı antik el yazmasının bulunması. Bu eşsiz metin, Han Hanedanlığı İmparatoru Wu'nun torunu olan Haihun Markisi Liu He'nin mezarında ortaya çıkarıldı. Söz konusu mezarlık, Jiangxi eyaletindeki Nanchang şehrinde bulunuyor ve on yılı aşkın bir süredir, 2011 yılından itibaren yoğun arkeolojik araştırmaların odağı olmaya devam ediyor.

El yazması, antik yazıcıların mürekkeple hiyeroglifleri işlediği yüzlerce dar bambu çıtadan oluşmaktaydı. Her bir çıtanın uzunluğu yaklaşık yirmi üç santimetre olup, her yüzeyinde yirmi ila yirmi beş karakter yer alıyordu. Uzmanlar, bu kırılgan materyale zarar vermeden metnin içeriğini kurtarmak için kızılötesi tarama teknolojisini kullandı.

Yapılan incelemeler, el yazmasının klasik "Şiir Klasiği" versiyonunda yer alan tam olarak 305 şiir ve 7274 dize içerdiğini gösterdi. Bu bulgu, keşfedilen bu nüshayı, günümüze ulaşan bu edebi anıtın bilinen ilk tam baskısı haline getirdi. Bu, Çin'in edebi tarihi açısından devrim niteliğinde bir gelişmedir.

Kazı başkanı Yang Jun'a göre, bu keşif Batı Han döneminin kültürel ve eğitim sistemini anlamak açısından muazzam bir öneme sahiptir. Bilim insanları, bu metin varyantının Konfüçyüsçü eğitim için bir ders kitabı olarak kullanılmış olabileceğini varsayıyorlar; zira "Şiir Klasiği", Çin soylularının eğitiminin zorunlu bir parçası olarak kabul edilmekteydi.

Mezarın sahibi olan Marki Liu He, Han Hanedanlığı tarihinde özel bir yere sahipti. Kendisi, zamanının en güçlü hükümdarlarından biri olan İmparator Wu'nun torunuydu. Dedesinin ölümünden sonra Liu He kısa bir süre tahta çıktı, ancak sadece yirmi yedi gün sonra tahttan indirildi ve daha sonra Haihun Markisi unvanını aldı. Kısa süren saltanatına rağmen, onun defnedildiği yer, o dönemin aristokrasisine özgü yüksek eğitim seviyesini ve kültürel gelenekleri gözler önüne sermektedir.

2011 yılında başlayan mezar kazıları, zaten sayısız paha biçilmez eser ortaya çıkarmıştı. Bunlar arasında altın süs eşyaları, bronz kaplar, müzik aletleri, aynalar ve bambu çıtalar üzerine yazılmış yüzlerce yazıt bulunuyordu. Ancak, tüm bu keşiflerin merkezine yerleşen ve Çin yazısının ve şiirsel kanonunun tarihi hakkındaki anlayışı değiştirebilecek potansiyele sahip olan, tam metin "Şiir Klasiği" oldu.

"Şiir Klasiği", Çin kültüründe müstesna bir konuma sahiptir. Eserin MÖ 11. ve 7. yüzyıllar arasında derlendiği ve daha sonra Konfüçyüs tarafından düzenlenerek "Beş Klasik Kitap" arasına dahil edildiği düşünülmektedir. Bu derlemedeki şiirler, eski toplumun günlük yaşamını, ritüellerini ve dünya görüşünü tasvir ederek doğa, devlet ve insan arasındaki uyumu yansıtır. Yüzyıllar boyunca bu metin, Konfüçyüsçü eğitimin temeli olmuş ve ahlaki değerlerin en önemli kaynağı sayılmıştır.

Modern teknolojiler, bu antik metnin korunmasında ve deşifre edilmesinde kilit bir rol oynadı. Araştırmacılar, kızılötesi ve 3D tarayıcılar yardımıyla zar zor seçilebilen hiyeroglifleri okuyabildi ve çıtaların sırasını yeniden oluşturabildi. Önümüzdeki yıllarda, restore edilen metnin dijital olarak yayınlanması planlanıyor. Bu sayede, dünya çapındaki bilim insanları metni sonraki versiyonlarla karşılaştırabilecek ve antik Çin'deki dilin ve şiirsel biçimlerin gelişimini daha netleştirebileceklerdir.

Liu He'nin mezarında "Şiir Klasiği"nin tam versiyonunun keşfi, sadece bir arkeolojik olay olmanın ötesinde, Çin medeniyetinin sürekliliğinin bir simgesi haline gelmiştir. Bu buluş, iki bin yıldan daha uzun bir süre önce atılan entelektüel ve edebi geleneklerin bugün de yaşamaya devam ettiğini, geçmiş ile bugün arasındaki bağı koruduğunu teyit etmektedir.