Buzul Çağı'nın Sırları: Bulunan Mamut Üst Çenesi Geçmişe Işık Tutuyor

Kuzey Kazakistan Bölgesi'nde, Arykbalyk köyüne yakın bir noktada, tahmini yaşı on binlerce yıl olarak belirlenen bir mamutun üst çenesi kısa süre önce gün yüzüne çıkarıldı. Bu önemli keşif, bölge sakinlerinden biri tarafından yapıldı ve bulan kişi, daha fazla incelenmesi için derhal arkeologlara haber vererek kalıntıyı teslim etti.

Yapılan ön analizler, kemiğin yaklaşık 40–50 yaşlarında yetişkin bir hayvana ait olduğunu gösteriyor. Parça, yaklaşık iki metre derinlikte bulunması sayesinde oldukça iyi bir şekilde korunmuş durumda. Arkeologlar, bu çevrede başka kalıntıların, hatta belki de bilim için bulguyu daha da önemli kılacak tam bir iskeletin bulunabileceği ihtimali üzerinde duruyorlar.

Kozybayev Üniversitesi'nden Profesör Arkeolog Anatoly Pleshakov, keşfedilen kemiğin büyük bir mamuta ait olduğunu belirtti. Pleshakov, bölgenin Paleolitik döneme ait diğer kalıntıların veya eserlerin ortaya çıkarılması açısından yüksek bir potansiyele sahip olduğunu vurguladı. Bu tür buluntulara genellikle Yesil Nehri kıyılarında rastlanmasına rağmen, bu boyutta bir örneğin nadir olduğunu dile getirdi. Ayrıca, 1960 yılında Yasnovka köyü yakınlarında bulunan ve “yasnovski fili” olarak bilinen benzer bir keşfi de hatırlattı.

Bulunan kemikler, koruma amacıyla sıcaklık ve nemin kontrollü koşullar altında tutulduğu Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Müzesi'nin bilim laboratuvarına yerleştirildi. Bu hassas ortam, kalıntıların gelecekteki araştırmalar için sağlam kalmasını sağlamaktadır.

Bilim insanları, keşif alanında sistematik arkeolojik araştırmalar yürütmeyi planlıyorlar. Bu çalışmalar, Yaz 2026'da başlayacak olan bir sonraki saha sezonunda gerçekleştirilecek. Temel amaç, ek mamut kemikleri veya Paleolitik döneme ait eserler bulmaktır. Bu sayede, Buzul Çağı faunası hakkındaki bilgilerimizi önemli ölçüde genişletmek ve o dönemde bölgede insan varlığının olup olmadığını anlamak için yeni veriler elde edilmesi hedeflenmektedir.

Günümüzdeki fillerin akrabaları olan mamutlar, Pleistosen döneminde yeryüzünde yaşamış ve ağırlıkları sekiz tona kadar ulaşabilen devasa memelilerdi. Yaşamları boyunca, büyük azı dişlerini defalarca değiştirmeleriyle biliniyorlardı. Daha önce Kazakistan'da Karaganda, Pavlodar, Doğu Kazakistan ve Kuzey Kazakistan bölgelerinde mamut kalıntılarına rastlanmıştı; bu da bu hayvanların bölgede yaygın bir dağılıma sahip olduğunu gösteriyor.

Eğer bilim insanları tam bir mamut iskeleti bulmayı başarabilirse, bu, Kuzey Kazakistan'ın paleontolojisi ve Buzul Çağı faunasının incelenmesinde kayda değer bir başarı olacaktır. Dahası, bu keşif, Paleolitik çağdaki bölgenin iklimsel ve ekolojik koşulları ile o dönemde insanın bu büyük memelilerle olan etkileşimine dair yeni bilgiler sunma potansiyeli taşımaktadır.

Bu tür derinlemesine araştırmalar, sadece hayvanların tarihini değil, aynı zamanda bölgenin binlerce yıl önceki çevresel yapısını da anlamamıza yardımcı olacak kritik veriler sağlayacaktır. Kazakistan'ın buzul çağı mirası, uluslararası bilim camiası için büyük bir ilgi odağı olmaya devam etmektedir.