15 Kasım 2025'te M1.3 Güneş Patlaması G4.7 Jeomanyetik Fırtınasını Tetikledi

15 Kasım 2025 tarihinde, Güneş aktivitesinin zirve yaptığı bir dönemde, dikkat çekici bir uzay hava olayı kaydedildi. Güneş'in yüzeyinde, özellikle N21W71 koordinatlarında bulunan 4274 numaralı güneş lekesi grubundan kaynaklanan M1.3 sınıfı bir güneş patlaması gerçekleşti. Bu enerji salınımı, yalnızca 12 dakika sürmesine rağmen, Dünya'nın manyetik kalkanını etkileyerek o tarihe kadarki en güçlü jeomanyetik fırtınayı başlattı.

Olayın şiddeti, jeomanyetik fırtına ölçeğinde G4.7 seviyesine ulaştı. Bu seviye, teknolojik altyapılar için potansiyel riskler barındıran şiddetli bir manyetik bozulmaya işaret etmektedir. Güneş'teki bu yüksek aktivite dönemi, genel olarak 11 yıllık Güneş döngüsünün maksimum evresine denk gelmektedir; NASA, solar maksimumun Ekim 2024'te başladığını belirtmişti ve bu aktivite yüksekliği bu dönemin devam ettiğini göstermektedir. Güneş lekesi grupları, manyetik alan hatlarının karmaşıklaşması ve ani yeniden düzenlenmesi sonucu patlamalara zemin hazırlar.

M1.3 sınıfı bir patlama, X sınıfı patlamalardan daha düşük bir seviyede olmasına karşın, yayılan Koronal Kütle Atımı'nın (CME) Dünya'ya yönelimi, G4.7 gibi yüksek bir jeomanyetik fırtına seviyesine neden oldu. Jeomanyetik fırtınalar, Güneş'ten fırlayan yüklü parçacıkların Dünya'nın manyetik alanı ile etkileşime girmesiyle ortaya çıkan geçici manyetik alan bozulmalarıdır. G4 seviyesindeki bir fırtına, uydu sistemlerinde, elektrik iletim hatlarında ve navigasyon sistemlerinde ciddi aksaklıklar yaratma potansiyeline sahiptir.

Bu tür şiddetli olaylar, özellikle yüksek enlemlerde kutup ışıklarının (aurora) daha güney bölgelerde dahi gözlemlenmesine neden olmaktadır. 15 Kasım 2025 için yapılan ilk tahminler, jeomanyetik etkinin G1 ila G2 aralığında kalacağını öngörüyordu; ancak M1.3 patlamasının ardından gelen CME'nin beklenenden daha etkili olması, şiddetin G4.7 seviyesine tırmanmasına yol açtı. Uzay hava durumu uzmanları, birden fazla CME'nin birleşerek daha güçlü bir etki oluşturabileceğini belirtmektedir.

Uzmanlar, jeomanyetik fırtınaların Dünya'nın manyetik kalkanının koruyucu görevi nedeniyle doğrudan insan sağlığı için ölümcül bir radyasyon fırtınası anlamına gelmediğini vurgulamaktadır. Ancak, yörüngedeki uyduların yönelim sistemleri ve elektronik aksamları, atmosferin üst katmanlarındaki ısınma ve sürtünme artışı nedeniyle etkilenebilir. Bu tür olaylar, havacılık, denizcilik ve amatör telsiz haberleşmesinde kullanılan yüksek frekanslı (HF) iletişimde geçici kesintilere yol açabilir. Sonuç olarak, 15 Kasım 2025'teki bu olay, Güneş'in mevcut aktif döngüsünün gücünü bir kez daha teyit etmiş ve teknolojik sistemlerin uzay hava koşullarına karşı dayanıklılığının sürekli gözden geçirilmesi gerektiğini göstermiştir.