Bilim dünyası, çevresel sorunlara yenilikçi ve doğal çözümler bulma arayışını sürdürüyor. Bu kapsamda, Hindistan'ın "altın baharatı" olarak bilinen zerdeçalın, özellikle düşük yoğunluklu polietilen (LDPE) gibi dayanıklı plastik atıkların parçalanmasını hızlandırma potansiyeli üzerine yapılan araştırmalar büyük ilgi görüyor.
Zerdeçalın, içeriğindeki kurkumin gibi güçlü fitokimyasallar aracılığıyla, doğada uzun süre kalabilen plastik kirleticilere karşı etkili bir biyolojik bozunma ajanı olarak kullanılabileceği öngörülüyor. Sutkar ve arkadaşlarının 2025 yılında yayımlanan bir çalışması, haşlanmış zerdeçal köklerinden elde edilen özlerin, laboratuvar ortamında LDPE'nin bozunma sürecini önemli ölçüde hızlandırdığını ortaya koydu. Yapılan ileri analizler, plastiğin yapısında gözle görülür değişiklikler olduğunu doğrulayarak, bitki biyolojisi ile plastik atık yönetimi arasında umut verici bir sinerji olduğunu gösterdi.
Bu bulgular, zerdeçalın sadece mutfakta değil, aynı zamanda atık yönetimi alanında da değerli bir kaynak olabileceğine işaret ediyor. Bu yaklaşım, küresel plastik kirliliği krizi için hem maliyet etkin hem de erişilebilir bir sürdürülebilir çözüm sunma potansiyeli taşıyor. Zerdeçal gibi tarımsal atık ürünlerinin kullanılması, toplulukların çevresel dayanıklılığını artırabilir ve plastik ayak izlerini azaltabilir.
Bu durum, ekonomik kalkınma ile çevresel sorumluluğu birleştiren bir ekolojik girişimcilik modelini teşvik edebilir. Örneğin, zerdeçalın bioplastik üretiminde bir katkı maddesi olarak kullanılması, malzemenin hem mekanik özelliklerini hem de biyolojik olarak parçalanma yeteneğini geliştirebilir. Yapılan bir araştırmada, %0.50 oranında zerdeçal eklenen mısır nişastası bazlı bioplastiğin, iki hafta içinde %86'lık bir ağırlık kaybıyla en iyi biyolojik bozunmayı gösterdiği belirtilmiştir.
Ancak, zerdeçalın yüksek miktarda kullanımı, bioplastiğin kırılganlığını artırabilir ve biyolojik bozunma hızını düşürebilir. Bu bitki temelli iyileştirme stratejisinin ölçeklendirilmesinde bazı zorluklar bulunsa da, elde edilen sonuçlar doğa temelli çözümlerin muazzam potansiyelini vurguluyor. Daha fazla araştırma ve destekleyici politika çerçeveleri, bu tür yenilikçi yaklaşımların ulusal atık yönetim planlarına entegre edilmesi için kritik öneme sahip. Bu sayede, daha yeşil bir geleceğe giden yolda önemli adımlar atılabilir.
Zerdeçalın antioksidan özelliklerinin, plastiklerin termal bozunmasını engellemede de rol oynayabileceği ve bu konuda zerdeçal analoglarının kullanıldığı çalışmaların da bulunduğu belirtiliyor.