Kolombiya'da, 100 yaş ve üzerindeki bireylerin yaşam tarzları ve çevresel faktörlerin uzun ömürlülükteki rolünü anlamak amacıyla Kıyı Üniversitesi (CUC) tarafından yürütülen "Centenarios Projesi" kapsamında önemli bulgular elde ediliyor. Bu araştırma, sağlıklı yaşlanmanın sırlarını ortaya çıkararak toplumu bu konuda bilinçlendirmeyi hedefliyor.
Proje kapsamında yapılan biyodemografik analizler, Kolombiya'da yüz yaşın üzerindeki bireylerin yoğunlaştığı belirli kırsal bölgeleri belirledi. Bu bölgeler, zengin bitki örtüsü, tarım arazileri, ormanlar ve su kaynakları gibi doğal çevre unsurlarıyla öne çıkıyor. Araştırmacılar, bu tür çevresel koşulların uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmede kilit bir rol oynadığını düşünüyor.
Centenarios Projesi, uzun ömürlü bireylerin klinik, biyolojik ve antropolojik özelliklerini derinlemesine inceliyor. Yaşam tarzları, beslenme alışkanlıkları, işlevsel ve bilişsel durumları ile bağışıklık sistemlerinin sağlığı detaylı bir şekilde analiz ediliyor.
Beslenme konusunda, Akdeniz diyetine benzer şekilde bol sebze, meyve ve baklagil içeren, ancak kırmızı et tüketiminin sınırlı olduğu dengeli bir diyetin önemi vurgulanıyor. Tuz tüketiminin düşük tutulması da kritik bir bulgu olarak öne çıkıyor. UNSW Sydney'de yapılan bir araştırma, tuzlu gıdaları tercih edenlerin fiziksel işlev bozukluğu riskinin 3.6 kat daha fazla olduğunu ortaya koymuştur. Bu bağlamda, tam tahıllar, kök sebzeler, fasulye, mercimek, meyve ve sebzelerin beslenme düzeninde yer alması büyük önem taşıyor.
Yaşam tarzı faktörleri de uzun ömürlülükte belirleyici bir rol oynuyor. Düzenli fiziksel aktivite, sigara ve aşırı alkolden kaçınma, yedi-sekiz saatlik kaliteli uyku gibi sağlıklı alışkanlıklar, yüz yaşın üzerindeki bireylerin yaşam kalitesini ve süresini olumlu etkiliyor. Nitekim, bu bireylerin %68'inin uyku kalitesinden memnun olduğu belirtiliyor. Ayrıca, güçlü sosyal bağlar ve aile ile arkadaş çevresiyle geçirilen zamanın genel refahı artırdığı gözlemleniyor.
Kolombiya hükümeti de yaşlanma ve yaşlılık konularında ulusal halk sağlığı politikalarını güncelleme yolunda adımlar atıyor. Sağlık ve Sosyal Koruma Bakanlığı öncülüğünde hazırlanan 2022-2031 Ulusal Yaşlanma ve Yaşlılık Politikası, sağlıklı yaşlanma koşullarını güvence altına almayı ve yaşlıların onurlu, özerk ve bağımsız bir yaşam sürmelerini sağlamayı amaçlıyor. Bu politika, gelir güvencesi, eğitime erişim ve sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi gibi birçok alanı kapsıyor.
Bu araştırmalar, Kolombiya'da uzun yaşamın yalnızca genetik faktörlere değil, aynı zamanda çevresel koşullara, beslenme alışkanlıklarına ve genel yaşam tarzına da bağlı olduğunu gösteriyor. Kıyı Üniversitesi'nin yürüttüğü bu kapsamlı proje, sağlıklı yaşlanma stratejilerinin geliştirilmesine ve toplumun yaşlı nüfusuna yönelik destek mekanizmalarının güçlendirilmesine önemli katkılar sunuyor.