İspanya, dünya genelinde yaşlanan nüfusuyla öne çıkan bir ülke konumunda. 2025 yılına kadar nüfusun %20,9'unun 65 yaş ve üzerinde olması beklenirken, bu oranın 2050'de %30'a ulaşması öngörülüyor. Artan yaşam beklentisi ve düşen doğum oranları, bilişsel gerileme ve demans vakalarında artışa neden olabilecek bir faktör olarak öne çıkıyor. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, Alzheimer teşhislerinin 2050'den önce iki katına çıkması bekleniyor. Bu bağlamda, Scientific Reports'ta yayımlanan yeni bir araştırma, köpek veya kedi gibi evcil hayvanlarla yaşamanın, yaşlı yetişkinlerde belirli bilişsel işlevlerin korunmasına yardımcı olabileceğini ortaya koyuyor.
18 yıl boyunca 7.900'den fazla 50 yaş üstü bireyin verilerini analiz eden çalışma, evcil hayvan sahipliğinin hafıza ve kelime akıcılığı gibi alanlarda daha yavaş bir bilişsel gerileme ile ilişkili olduğunu gösterdi. Özellikle köpek sahiplerinde zamanla hafıza kaybının daha az olduğu, kedi sahiplerinde ise kelime akıcılığının daha iyi korunduğu gözlemlendi. Araştırmacılar, bu etkinin sadece evcil hayvana sahip olmaktan değil, sıklıkla ve duygusal olarak anlamlı etkileşimlerden kaynaklandığını vurguluyor. Köpek ve kedilerin bakımının getirdiği sorumluluklar, beyin devrelerini güçlendirebilirken, daha önceki çalışmalar da hayvanlarla temasın dikkat, karar verme ve duygu düzenleme ile ilişkili olan prefrontal kortekste aktivasyonu artırabildiğini göstermiştir. Evcil hayvanlar ayrıca sosyal bağları güçlendirebilir; köpek sahipleri köpeklerini gezdirmek için daha sık dışarı çıkarak sosyal etkileşimlerini artırabilir ve bu da sosyal izolasyonu azaltarak bilişsel gerilemeyi yavaşlatabilir. Kedi sahipleri için ise, evcil hayvanlarının sürekli varlığı, sosyal ağı kısıtlı olan yaşlı yetişkinler için zenginleştirilmiş bir sosyal çevre sunabilir. Bu bulgular, küresel yaşlanma ve demans vakalarındaki artışla mücadelede önemli çıkarımlar sunarken, uzmanlar bu verilerin yaşlı yetişkinler için sorumlu evcil hayvan sahipliğini kolaylaştıran kamu politikalarını destekleyebileceğini belirtiyor. İspanya'da evcil hayvanların 'duyarlı varlıklar' olarak tanınması ve hayvan refahını artırmaya yönelik yeni yasaların yürürlüğe girmesi de bu alandaki olumlu gelişmeleri desteklemektedir.