Albania wdraża sztuczną inteligencję (AI) jako kluczowe narzędzie w dążeniu do członkostwa w Unii Europejskiej i w walce z korupcją. Premier Edi Rama zapowiedział ambitną wizję, w której rząd mógłby być w pełni zarządzany przez AI, co ma na celu eliminację nieefektywności i wpływów politycznych. Kraj nawiązał współpracę z Mirą Murati, dyrektor technologiczną OpenAI i twórczynią ChatGPT, aby przyspieszyć integrację z europejskim prawodawstwem dotyczącym zautomatyzowanych procesów i analiz.
Albania wykorzystuje AI do usprawnienia procesu akcesji do UE, który obejmuje analizę i porównywanie setek tysięcy stron przepisów prawnych. Celem jest przyspieszenie procesu dostosowania prawa krajowego do acquis communautaire, co ma nastąpić do 2027 roku, czyli pięć lat szybciej niż w przypadku Chorwacji. Premier Rama podkreśla, że AI może stać się „najbardziej efektywnym” członkiem albańskiego rządu, eliminując nepotyzm i konflikty interesów. Już teraz AI jest stosowana w zamówieniach publicznych, monitorowaniu podatków i ceł oraz nadzorze środowiskowym, w tym przy użyciu dronów i systemów satelitarnych do wykrywania nielegalnej budowy i upraw. Albania planuje wykorzystać AI w usługach publicznych, analizie danych i transakcjach finansowych w czasie rzeczywistym. W ramach strategii cyberbezpieczeństwa na lata 2025–2030, kraj inwestuje w AI i uczenie maszynowe (ML) w celu proaktywnego wykrywania zagrożeń. Eksperci wskazują, że dla pełnej transformacji opartej na AI, Albania musi rozwinąć swoją infrastrukturę, centra danych i zapewnić odpowiednie finansowanie. Konieczne jest również opracowanie planu krok po kroku, obejmującego ramy prawne i mechanizmy bezpieczeństwa. Pomimo ambitnych planów, pojawiają się głosy krytyki, na przykład ze strony opozycji, która ostrzega, że sama technologia AI nie rozwiąże problemów systemowej korupcji i że kluczowe jest zapewnienie przejrzystości i reformy zarządzania. Albania dąży do zakończenia procesu akcesji do UE do 2030 roku, wykorzystując potencjał AI do usprawnienia usług publicznych i przyspieszenia integracji.