Parlament Europejski, poprzez Komisję ds. Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, przedstawił projekt raportu stanowiący podstawę do opracowania dyrektywy UE regulującej stosowanie algorytmicznego zarządzania w miejscu pracy. Inicjatywa ta ma na celu uregulowanie wykorzystania zautomatyzowanych systemów, w tym sztucznej inteligencji, do monitorowania, oceny lub podejmowania decyzji wpływających na pracowników i osoby samozatrudnione.
Projekt dyrektywy definiuje zarządzanie algorytmiczne jako wykorzystanie systemów zautomatyzowanych do monitorowania, nadzorowania, oceny lub podejmowania lub wspierania decyzji za pośrednictwem środków elektronicznych, dotyczących wyników pracy i warunków pracy pracowników. Obejmuje to systemy przetwarzające dane osobowe w celu nadzorowania działań w środowisku pracy, a także systemy podejmujące lub wspierające decyzje mające znaczący wpływ na pracowników lub osoby samozatrudnione, takie jak organizacja zadań, wynagrodzenia, bezpieczeństwo i higiena pracy, czas pracy, dostęp do szkoleń, awans i status umowny. Jest to odpowiedź na luki regulacyjne, których nie obejmują istniejące przepisy UE, takie jak RODO i Akt o sztucznej inteligencji, które nie odnoszą się specyficznie do algorytmicznego zarządzania w miejscu pracy. Kluczowe założenia proponowanej dyrektywy obejmują obowiązkowe ujawnianie pracownikom informacji na temat systemów algorytmicznych, wymogi konsultacji przed wdrożeniem lub aktualizacją oraz konieczność zapewnienia ludzkiego nadzoru. Pracownicy będą mieli również prawo do uzyskania wyjaśnień dotyczących decyzji podjętych lub na które wpłynęły te systemy. Ponadto, dyrektywa ma zakazać przetwarzania wrażliwych danych osobowych, takich jak stany emocjonalne, neuro-nadzór i prywatne rozmowy.
Projekt raportu zostanie poddany pod głosowanie w Komisji ds. Zatrudnienia i Spraw Socjalnych w grudniu 2025 roku, a następnie będzie wymagał formalnego zatwierdzenia przez Parlament Europejski. Jeśli zostanie przyjęty, Parlament formalnie zwróci się do Komisji Europejskiej o przedstawienie projektu dyrektywy. Komisja ma trzy miesiące na odpowiedź i, jeśli się zgodzi, przedstawi propozycję w ciągu dwunastu miesięcy lub zaznaczy ją w swoim kolejnym programie prac. Odmowa wymaga szczegółowego uzasadnienia. Inicjatywa ta wpisuje się w szersze działania Unii Europejskiej na rzecz stworzenia ram prawnych dla sztucznej inteligencji, mających na celu zapewnienie, że technologie te są godne zaufania i skoncentrowane na człowieku, jednocześnie szanując podstawowe prawa i wartości. Akt o sztucznej inteligencji, który wszedł w życie 1 sierpnia 2024 r., klasyfikuje systemy AI według poziomu ryzyka, a systemy stosowane w zarządzaniu pracownikami są uznawane za systemy wysokiego ryzyka, co wiąże się z bardziej rygorystycznymi wymogami. Nowa dyrektywa ma na celu uzupełnienie tych przepisów, zapewniając pracownikom dodatkowe prawa i ochronę w kontekście algorytmicznego zarządzania. Zgodnie z RODO, pracownicy mają prawo do niepodlegania decyzji opartej wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu, jeśli ma ona skutki prawne lub podobnie znaczące, co podkreśla potrzebę ludzkiego nadzoru w krytycznych procesach zatrudnienia.