Kuala Lumpur, Malezja – 7 sierpnia 2025 roku – Kambodża i Tajlandia podpisały porozumienie o zawieszeniu broni, mające na celu zakończenie niedawnych starć granicznych. Umowa ta została wypracowana podczas nadzwyczajnego posiedzenia Generalnego Komitetu Granicznego, które odbyło się po intensywnych negocjacjach trwających trzy dni. W spotkaniu tym uczestniczyli przedstawiciele obu krajów, a także obserwatorzy z Chin, Malezji i Stanów Zjednoczonych, co podkreśla międzynarodowe znaczenie tego porozumienia.
Porozumienie o zawieszeniu broni obejmuje ustanowienie regionalnego mechanizmu monitorującego, który ma zapewnić przestrzeganie jego postanowień i budować zaufanie między narodami. Zgodnie z ustaleniami, schwytani żołnierze będą traktowani zgodnie z międzynarodowym prawem humanitarnym. Oba kraje zobowiązały się do utrzymania otwartej komunikacji i rozwiązywania dwustronnych kwestii w drodze dialogu. Członkowie ASEAN będą mieli możliwość monitorowania przestrzegania zawieszenia broni. Mediacji w osiągnięciu tego porozumienia podjął się premier Malezji, Anwar Ibrahim, przy wsparciu Stanów Zjednoczonych i Chin. Choć zawieszenie broni jest obecnie utrzymywane, obie strony nadal wzajemnie oskarżają się o jego naruszenia.
Historycznie, napięcia na granicy tajsko-kambodżańskiej mają swoje korzenie w traktatach z okresu kolonialnego, zwłaszcza w traktatach francusko-syjamskich z 1904 i 1907 roku, które nieprecyzyjnie określiły przebieg granicy, prowadząc do sporów o tereny, w tym o świątynię Preah Vihear. Konflikt ten, który nasilił się w lipcu 2025 roku, doprowadził do śmierci co najmniej 43 osób (żołnierzy i cywilów) oraz przesiedlenia ponad 300 000 ludzi po obu stronach granicy. Były to najpoważniejsze starcia od ponad dekady, obejmujące wymianę ognia artyleryjskiego i naloty. Pomimo interwencji dyplomatycznych ze strony Chin i Malezji, które wzywały do powściągliwości, eskalacja konfliktu nastąpiła pomimo wezwań do deeskalacji ze strony ASEAN. Premier Malezji, Anwar Ibrahim, odegrał kluczową rolę w doprowadzeniu stron do stołu negocjacyjnego, co podkreśla znaczenie ASEAN w utrzymaniu pokoju i stabilności w regionie.
Porozumienie obejmuje również zamrożenie wzmocnień i ruchów wojsk, ułatwienie powrotu przesiedlonych osób oraz utworzenie dwustronnego zespołu szybkiego reagowania. Oba kraje zobowiązały się również do powstrzymania się od działań prowokacyjnych, w tym naruszania przestrzeni powietrznej i terytorium drugiej strony, a także od budowy lub wzmacniania infrastruktury wojskowej. W kontekście szerszej dynamiki regionalnej, zaangażowanie USA i Chin w mediację podkreśla ich rywalizację o wpływy w Azji Południowo-Wschodniej, jednocześnie wskazując na potencjalną rolę ASEAN jako mediatora w rozwiązywaniu konfliktów. Pomimo tych wysiłków, kwestia 18 kambodżańskich żołnierzy schwytanych przez Tajlandię pozostaje nierozwiązana, co stanowi punkt sporny w procesie wdrażania porozumienia.