Izraelska Wyższa Komisja Planistyczna zatwierdziła 20 sierpnia 2025 roku plan budowy osiedla E1 na okupowanym Zachodnim Brzegu. Projekt ten, obejmujący około 3400 jednostek mieszkalnych w strategicznym obszarze na wschód od Jerozolimy, ma na celu połączenie istniejących osiedli i przecięcie terytorium Zachodniego Brzegu, co budzi poważne obawy międzynarodowe.
Obszar E1, o kluczowym znaczeniu geograficznym, stanowi ostatni korytarz łączący Betlejem na południu z Ramallah na północy Zachodniego Brzegu. Zatwierdzenie planu budowy osiedla w tym miejscu, które było przedmiotem debat od ponad dwóch dekad, jest postrzegane jako próba „wymazania” Państwa Palestyńskiego z mapy poprzez fizyczne podzielenie terytorium. Izraelski minister finansów Bezalel Smotrich określił decyzję jako „historyczną” i „znaczący krok, który praktycznie zaciera złudzenie dwupaństwowego rozwiązania, konsolidując panowanie narodu żydowskiego w sercu Ziemi Izraela”.
Decyzja ta spotkała się z ostrą krytyką na arenie międzynarodowej. Brytyjski sekretarz spraw zagranicznych David Lammy potępił zatwierdzenie, stwierdzając, że jego realizacja „podzieliłaby przyszłe państwo palestyńskie na dwie części i stanowiłaby rażące naruszenie prawa międzynarodowego”. Wezwał rząd Izraela do wycofania tej decyzji. Podobnie Palestyńskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych potępiło ten ruch, określając go jako część wizji premiera Benjamina Netanjahu dotyczącej „Wielkiego Izraela” i ostrzegając, że plan utrwali okupację oraz zniszczy perspektywy istnienia państwa palestyńskiego.
Organizacje międzynarodowe, w tym Organizacja Narodów Zjednoczonych, wielokrotnie ostrzegały, że dalsza ekspansja osiedli zagraża wykonalności rozwiązania dwupaństwowego. W lipcu 2024 roku Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości uznał okupację terytorium palestyńskiego przez Izrael za nielegalną i wezwał do ewakuacji wszystkich osiedli. Plan E1, który był wcześniej wstrzymywany z powodu międzynarodowego sprzeciwu, został teraz wznowiony.
Szacuje się, że prace infrastrukturalne w E1 mogą rozpocząć się w ciągu najbliższych kilku miesięcy, a budowa domów w ciągu około roku. Plan obejmuje około 3500 mieszkań, które mają powstać obok istniejącego osiedla Ma’ale Adumim. Eksperci i organizacje praw człowieka, takie jak Peace Now, wskazują, że projekt E1 ma na celu „sabotowanie rozwiązania politycznego” i prowadzi do „znacznie większej liczby lat rozlewu krwi”. Podkreślają, że decyzja ta, podjęta w kontekście niedawnych deklaracji kilku krajów o zamiarze uznania państwa palestyńskiego, jest postrzegana jako bezpośrednia odpowiedź na te działania i próba „wymazania” państwa palestyńskiego poprzez „działania, a nie slogany”. Międzynarodowa społeczność nadal uważnie obserwuje sytuację, wzywając do dialogu w celu pokojowego rozwiązania konfliktu.