Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zadeklarował gotowość do ustąpienia z urzędu po zakończeniu pełnoskalowej inwazji Rosji. Podkreślił, że jego priorytetem jest zakończenie konfliktu, a nie ubieganie się o kolejną kadencję. Wyraził również otwartość na przeprowadzenie wyborów w trakcie potencjalnego zawieszenia broni, pod warunkiem spełnienia wymogów bezpieczeństwa.
W wywiadzie dla Axios, prezydent Zełenski zaznaczył, że jego głównym celem jest doprowadzenie do pokoju i zakończenie wojny. "Jeśli skończymy wojnę z Rosjanami, tak, jestem gotów nie kandydować (w wyborach), bo to nie jest mój cel, wybory," powiedział. Podkreślił, że w tym niezwykle trudnym okresie pragnął być ze swoim krajem i pomagać mu, co stanowiło jego nadrzędną misję.
Obecnie ukraińskie prawo, w tym konstytucja, wyraźnie zakazuje przeprowadzania wyborów w czasie obowiązywania stanu wojennego. Stan wojenny, wprowadzony po pełnoskalowej agresji Rosji w lutym 2022 roku, uniemożliwia organizację zarówno wyborów prezydenckich, jak i parlamentarnych. Konstytucja Ukrainy przewiduje, że kadencja Rady Najwyższej (parlamentu) może zostać przedłużona do dnia pierwszego posiedzenia Rady następnej kadencji, wybranej po zniesieniu stanu wojennego, co zapewnia ciągłość władzy ustawodawczej. Podobnie, prezydent pozostaje na stanowisku do momentu zaprzysiężenia nowego przywódcy.
Centralna Komisja Wyborcza (CKW) Ukrainy wskazuje na znaczące wyzwania logistyczne i czasowe związane z organizacją wyborów po zakończeniu stanu wojennego. Według szacunków, CKW potrzebuje od dziewięciu do dwunastu miesięcy na przygotowanie procesu wyborczego od momentu uchylenia stanu wojennego. Przewodniczący CKW Oleh Didenko podkreślił, że nie ma obecnie ani faktycznych, ani prawnych podstaw do organizowania wyborów, a wszelkie dyskusje na ten temat mogą być wykorzystywane przez Rosję do destabilizacji sytuacji. Doświadczenia z przeszłości, jak choćby potrzeba ponownego otwarcia i aktualizacji rejestru wyborców, pokazują złożoność tego procesu.
Wypowiedzi prezydenta Zełenskiego wpisują się w szerszą dyskusję o przyszłości Ukrainy i jej procesów demokratycznych w obliczu trwającego konfliktu. Choć niektórzy międzynarodowi aktorzy, jak Donald Trump, kwestionowali legitymację władz z powodu braku wyborów, większość Ukraińców priorytetowo traktuje bezpieczeństwo narodowe i uważa, że wybory powinny odbyć się dopiero po zakończeniu wojny. Prezydent Zełenski, wybrany po raz pierwszy w 2019 roku, pełni urząd od ponad sześciu lat, przekraczając pierwotną pięcioletnią kadencję, która zakończyłaby się w maju 2024 roku, gdyby nie wojna. Jego deklaracje otwierają perspektywę na przyszłe przywództwo, które będzie mogło skupić się na odbudowie i długoterminowym pokoju, odzwierciedlając wolę narodu do samostanowienia w warunkach pokoju. Społeczeństwo ukraińskie, wykazując niezwykłą odporność, kieruje swoją uwagę ku budowaniu stabilnej przyszłości, gdzie demokratyczne wybory staną się naturalnym etapem po przezwyciężeniu obecnych wyzwań.