Ukraina i Grecja zabezpieczają dostawy gazu przez Korytarz Transbałkański od stycznia 2026 roku

Dnia 16 listopada 2025 roku w Atenach podpisano kluczowe porozumienie dotyczące dostaw gazu ziemnego z Grecji na Ukrainę. Jest to znaczący krok w kierunku wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego w regionie Europy Południowo-Wschodniej. Ustalenia te są efektem spotkania na szczycie, w którym uczestniczyli Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski oraz Premier Grecji Kyriakos Mitsotakis.

Umowa została zawarta pomiędzy państwową grecką spółką DEPA Commercial a ukraińskim koncernem NAFTOGAZ Ukrainy. Dokument ten przewiduje operacyjne dostawy gazu na rynek ukraiński w krytycznym okresie zimowym 2025–2026. Prezydent Zełenski potwierdził, że pierwsze partie surowca nową trasą mają zacząć napływać już w styczniu 2026 roku.

Premier Mitsotakis podkreślił, że to partnerstwo skutecznie integruje Ukrainę z ogólnoeuropejską siecią energetyczną. Jednocześnie umacnia pozycję Grecji jako kluczowego hubu dystrybucyjnego dla amerykańskiego skroplonego gazu ziemnego (LNG) w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Co istotne, w ramach tej umowy zawarto również długoterminowe ustalenia dotyczące dostaw LNG pochodzącego ze Stanów Zjednoczonych.

Transport gazu będzie realizowany za pośrednictwem Korytarza Transbałkańskiego, określanego jako „Trasa-1”. Łączy on grecki port Aleksandropolis z ukraińską Odessą. Trasa ta wykorzystuje systemy przesyłowe gazu pięciu państw: Grecji, Bułgarii, Rumunii, Mołdawii i Ukrainy. Już wcześniej, w lipcu 2025 roku, operatorzy systemów przesyłowych tych krajów uzgodnili schemat dostaw amerykańskiego LNG tym właśnie korytarzem. Korytarz Transbałkański, który historycznie służył do tranzytu gazu rosyjskiego, zostaje teraz reaktywowany na potrzeby dostaw rewersowych z Unii Europejskiej.

Podpisana Deklaracja Intencji między DEPA Commercial a Naftogazem obejmuje okres od grudnia 2025 roku do marca 2026 roku. Ten krok ma znaczenie krytyczne dla Ukrainy, ponieważ według danych agencji Bloomberg, do października 2025 roku rosyjskie ataki zniszczyły ponad połowę krajowej produkcji gazu ziemnego. Wzmocnienie tej trasy jest integralną częścią szerszej europejskiej strategii dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia.

Wznowienie importu przez Korytarz Transbałkański w listopadzie 2025 roku stało się wykonalne między innymi dzięki obniżeniu taryf tranzytowych przez operatorów mołdawskich i rumuńskich. Zgodzili się oni na redukcję opłat o 50% do kwietnia 2026 roku. Wsparcie finansowe dla tego importu, które ma pokryć zapotrzebowanie sięgające niemal dwóch miliardów euro, jest zapewniane przez europejskich partnerów oraz banki, pod gwarancjami Komisji Europejskiej. Podkreśla to wysoki poziom politycznego i finansowego zaangażowania w powodzenie tej inicjatywy.