Ankara, 9 sierpnia 2025 r. – Turcja oficjalnie wyraziła swoje silne poparcie dla porozumienia pokojowego między Armenią a Azerbejdżanem, które zostało zawarte przy mediacji Stanów Zjednoczonych. Kluczowym elementem tego porozumienia jest utworzenie strategicznego korytarza transportowego "Trump Route for International Peace and Prosperity" (TRIPP), mającego połączyć Azerbejdżan z jego eksklawą Nachiczewan, a tym samym z Turcją. Ta inicjatywa ma na celu wzmocnienie stabilności regionalnej i współpracy gospodarczej.
Porozumienie, podpisane 8 sierpnia 2025 roku, było świadectwem przełomu w wieloletnim konflikcie między dwoma krajami. W ceremonii uczestniczyli prezydent USA Donald Trump, prezydent Azerbejdżanu Ilham Alijew i premier Armenii Nikol Paszynian. Turecki minister spraw zagranicznych Hakan Fidan podkreślił strategiczne znaczenie korytarza TRIPP, wskazując na jego potencjał w połączeniu Europy z Azją poprzez Turcję. Ta perspektywa wpisuje się w szersze dążenia do stworzenia alternatywnych szlaków handlowych, które omijają tradycyjne trasy kontrolowane przez Rosję i Iran, co może wpłynąć na globalne łańcuchy dostaw i zmniejszyć czas tranzytu między Chinami a Europą o 10-15 dni. Decyzja o utworzeniu korytarza TRIPP, który ma obejmować linie kolejowe, rurociągi naftowe i gazowe oraz linie światłowodowe, spotkała się z mieszanymi reakcjami.
Iran wyraził zaniepokojenie potencjalnymi implikacjami dla bezpieczeństwa i stabilności regionu, ostrzegając przed zagraniczną ingerencją w pobliżu swoich granic. Wypowiedzi doradcy Najwyższego Przywódcy Iranu, Alego Akbara Welajatiego, sugerują gotowość do podjęcia działań w celu zablokowania tej trasy, postrzeganej jako zagrożenie dla interesów Teheranu. Z kolei Rosja, choć popiera wysiłki na rzecz stabilności, podkreśla znaczenie zaangażowania regionalnych graczy i ostrzega przed potencjalnym tworzeniem nowych podziałów przez podmioty spoza regionu. Mimo tych obaw, europejskie kraje, takie jak Hiszpania i Francja, powitały porozumienie jako znaczący krok w kierunku trwałego pokoju.
Historycznie, konflikt między Armenią a Azerbejdżanem, szczególnie dotyczący Górskiego Karabachu, ma głębokie korzenie sięgające końca lat 80. XX wieku. Po zwycięstwie Azerbejdżanu w konflikcie o Górski Karabach w 2023 roku, nastąpiło przesiedlenie około 100 000 etnicznych Ormian. Porozumienie z 8 sierpnia 2025 roku, zawarte po latach sporów i dwóch wojnach, ma na celu zakończenie tej długotrwałej wrogości. Sukces korytarza TRIPP będzie zależał od skutecznego zarządzania różnorodnymi interesami geopolitycznymi i zaangażowania wszystkich stron w utrzymanie pokoju i współpracy. Inwestycje w ten korytarz, wspierane przez amerykańskie gwarancje i pożyczki międzynarodowe, mają potencjał przekształcić Południowy Kaukaz w kluczowy węzeł handlowy, jednocześnie wzmacniając pozycję Turcji jako ogniwa w "Środkowym Korytarzu".