Masowe Protesty w Manili: Skandal Korupcyjny Dotyczący Ochrony Przeciwpowodziowej Wstrząsa Najwyższymi Urzędnikami

Od 16 listopada 2025 roku w Manili na Filipinach trwają trzydniowe masowe demonstracje, które zgromadziły dziesiątki tysięcy obywateli. Większość protestujących stanowią członkowie wpływowej grupy religijnej Iglesia Ni Cristo. Powodem powszechnego niezadowolenia jest gigantyczny skandal związany z defraudacją środków przeznaczonych na kluczowe projekty ochrony przeciwpowodziowej. Okazało się, że pomimo przeznaczonego finansowania, wiele z tych inwestycji było albo niskiej jakości, albo w ogóle nie zostały zrealizowane.

Afera ta bezpośrednio zagraża bezpieczeństwu ludności w kraju regularnie nawiedzanym przez tajfuny. Według szacunków Ministerstwa Finansów, gospodarka państwa straciła aż 118,5 miliarda peso (co stanowi równowartość około 2 miliardów dolarów amerykańskich) w okresie od 2023 do 2025 roku, wyłącznie z powodu korupcji w tym sektorze. Protesty, zaplanowane do 18 listopada, odbywają się w historycznym Parku Rizala, co spowodowało poważne utrudnienia logistyczne w stolicy, w tym zamknięcie kluczowych arterii komunikacyjnych, takich jak Bulwar Roxas i Bulwar Bonifacio.

W celu utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego, na ulice skierowano ponad 16 000 funkcjonariuszy policji. Chociaż demonstracje są formalnie określane jako „religijne”, w istocie stanowią one wyraz głębokiego społecznego oburzenia na niewłaściwe wykorzystanie funduszy przeznaczonych na infrastrukturę o krytycznym znaczeniu. Departament Finansów określił niektóre z tych nierzetelnych przedsięwzięć mianem „projektów-widm”, co wyraźnie wskazuje na systemowy charakter problemu korupcyjnego.

Skala zarzutów dotyka bezpośrednio establishment polityczny. Wniesiono już pozwy karne przeciwko 37 osobom, w tym senatorom, członkom Kongresu i biznesmenom. Ponadto, oskarżenia objęły 86 dyrektorów firm budowlanych oraz 9 urzędników państwowych. Zarzuty dotyczą między innymi uchylania się od płacenia podatków na kwotę około 9 miliardów peso. Szczególna uwaga mediów i opinii publicznej skupia się na Martinie Romualdezie, kuzynie prezydenta i byłym przewodniczącym Izby Reprezentantów, który ustąpił ze stanowiska w związku z narastającym skandalem.

Prezydent Ferdinand Marcos Jr. publicznie obiecał, że aresztowania w tej sprawie nastąpią jeszcze przed Bożym Narodzeniem. Jednocześnie zaznaczył, że jego kuzyn nie zostanie na razie pociągnięty do odpowiedzialności z powodu braku wystarczających dowodów. Napięcie polityczne jest dodatkowo potęgowane przez otwartą krytykę ze strony najwyższego kierownictwa państwa. Wiceprezydent Sara Duterte publicznie zażądała pociągnięcia do odpowiedzialności samego prezydenta Marcosa za podpisanie budżetu krajowego na rok 2025, który jej zdaniem sfinansował te wadliwe projekty. Ten widoczny rozłam w rządzącej elicie jest symptomem głębokiego kryzysu zaufania społecznego.

W obliczu tych wydarzeń, Szef Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Filipin, generał Romeo Brawner Jr., wydał oświadczenie, w którym zapewnił, że wojsko nie naruszy Konstytucji i nie podejmie działań przeciwko legalnym formom cywilnego sprzeciwu. Potwierdza to utrzymanie porządku konstytucyjnego w warunkach politycznej turbulencji. Warto pamiętać, że poprzednie demonstracje dotyczące tej samej kwestii, które miały miejsce we wrześniu, były naznaczone przemocą, w wyniku której rannych zostało ponad 100 funkcjonariuszy policji. Podkreśla to znaczenie pokojowego charakteru obecnych zgromadzeń.