Kruchy Rozejm w Sudanie: Zgoda RSF Wobec Trwającego Kryzysu Humanitarnego

Siły Szybkiego Wsparcia (RSF) Sudanu wyraziły 7 listopada 2025 roku wstępną zgodę na wprowadzenie trzymiesięcznego rozejmu humanitarnego. Inicjatywa ta wyszła od Stanów Zjednoczonych oraz ich sojuszników z grupy „Kwadrygi”, w skład której wchodzą Arabia Saudyjska, Egipt i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Głównym celem porozumienia, na które przystały RSF, jest złagodzenie katastrofalnych skutków długotrwałego konfliktu i umożliwienie dostarczenia niezbędnej pomocy cywilom. Decyzja ta nastąpiła niedługo po znaczącym sukcesie militarnym RSF, jakim było zdobycie 26 października 2025 roku Al-Faszir (El Fasher), stolicy stanu Północny Darfur, po długotrwałym oblężeniu.

Perspektywy tego zawieszenia broni są jednak poważnie zagrożone przez nieustające doniesienia o rażących naruszeniach praw człowieka i aktach przemocy. Atak na Al-Faszir, który stanowił ostatni bastion sił rządowych w regionie, był niestety naznaczony świadectwami masowych egzekucji. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) poinformowała, że podczas szturmu na miasto w byłym szpitalu dziecięcym zginęło ponad 460 pacjentów i członków personelu medycznego. Te tragiczne incydenty, w połączeniu z innymi relacjami o okrucieństwach, w tym przypadkach gwałtów, budzą głęboką ostrożność co do rzeczywistych intencji stron konfliktu i trwałości ogłoszonego zawieszenia broni.

O ile Siły Szybkiego Wsparcia przyjęły propozycję rozejmu, o tyle Sudańskie Siły Zbrojne (SAF/SSZ) nie wydały jeszcze oficjalnej odpowiedzi. Generał Abdel Fattah al-Burhan, stojący na czele armii, wcześniej stanowczo utrzymywał, że operacje wojskowe będą kontynuowane aż do całkowitego rozbrojenia i wycofania jednostek RSF z terenów zamieszkanych. Co więcej, 4 listopada Sudańska Rada Bezpieczeństwa i Obrony ogłosiła powszechną mobilizację ludności cywilnej w celu wsparcia sił zbrojnych, co dobitnie świadczy o głębokim i nieprzejednanym charakterze tego konfliktu.

Konflikt, który wybuchł w kwietniu 2023 roku, doprowadził do największego kryzysu humanitarnego na świecie. Szacuje się, że ponad 14 milionów osób zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów. Sytuacja żywnościowa osiągnęła punkt krytyczny: analizy wspierane przez ONZ wskazują, że ponad 21 milionów ludzi w całym kraju cierpi na dotkliwy niedobór żywności. W rejonach takich jak Al-Faszir i Kadugli odnotowano już warunki głodu, gdzie ludność zmuszona jest do spożywania trawy i paszy dla zwierząt. Około 375 tysięcy osób znajduje się obecnie w „katastrofalnej” piątej fazie braku bezpieczeństwa żywnościowego.

W świetle tych wydarzeń, Prokuratura Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) rozpoczęła gromadzenie dowodów dotyczących masowych zabójstw, gwałtów i innych zbrodni, które rzekomo miały miejsce w Al-Faszir po jego zajęciu. Społeczność międzynarodowa, w tym Sekretarz Generalny ONZ António Guterres, nieustannie wzywa do natychmiastowego zaprzestania przemocy, ostrzegając, że kryzys „wymyka się spod kontroli”. To potencjalne zawieszenie broni, choć wydaje się niezwykle kruche, stanowi jednak promyk nadziei i otwiera okno możliwości, aby przekierować wysiłki na zapewnienie podstawowych potrzeb i zainicjowanie dialogu politycznego.