Filipiny złożyły oficjalny protest przeciwko decyzji Chin o utworzeniu narodowego rezerwatu przyrody na ławicy Scarborough (Bajo de Masinloc). Manila uważa to działanie za naruszenie filipińskich praw wynikających z prawa międzynarodowego. Chiny argumentują, że celem rezerwatu jest ochrona bioróżnorodności i stabilności ekosystemów.
Ławica Scarborough, strategicznie położona na Morzu Południowochińskim, jest od 2012 roku przedmiotem sporu terytorialnego między Filipinami a Chinami. Wówczas Chiny przejęły nad nią kontrolę po kilkutygodniowym impasie. Filipiny postrzegają utworzenie rezerwatu jako próbę umocnienia chińskich roszczeń terytorialnych i domagają się natychmiastowego wycofania tej decyzji. Departament Spraw Zagranicznych Filipin (DFA) określił działania Chin jako „nielegalne i bezprawne”, naruszające prawa i interesy Filipin zgodnie z prawem międzynarodowym. Filipiny podkreślają swoją suwerenność i jurysdykcję nad tym obszarem, który uważają za „integralną część Filipin”.
Chiński rzecznik Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Lin Jian, odrzucił te zarzuty, twierdząc, że ławica jest „ich nieodłącznym terytorium” i że utworzenie rezerwatu „wchodzi w zakres suwerenności Chin”. Pekin wezwał również Filipiny do zaprzestania „prowokacji i podsycania nastrojów”. Rezerwat ma objąć 3523,67 hektarów i ma na celu ochronę ekosystemów raf koralowych. Filipiny obawiają się jednak, że jest to „pretekst do ostatecznej okupacji”, zwłaszcza w kontekście wcześniejszych oskarżeń Chin o niszczenie raf koralowych i nadmierne połowy na tym obszarze.
Napięcia w regionie ilustrują incydenty takie jak użycie armatek wodnych przez chińską straż przybrzeżną przeciwko filipińskim statkom rybackim w sierpniu 2025 roku oraz bliskie spotkania chińskich helikopterów z filipińskimi samolotami w czerwcu 2024 roku. Stany Zjednoczone, jako sojusznik Filipin, potwierdziły swoje zobowiązanie do obrony kraju w przypadku ataku zbrojnego i podkreślają znaczenie stabilności regionalnej oraz pokojowego rozwiązywania sporów.
Filipińskie stanowisko opiera się na orzeczeniu Trybunału Arbitrażowego z 2016 roku, które unieważniło chińskie roszczenia oparte na tzw. „linii dziewięciu kresek”. Chiny nadal jednak odrzucają to orzeczenie. Ławica Scarborough ma ogromne znaczenie geopolityczne, znajdując się w pobliżu kluczowych szlaków handlowych, przez które przepływa ponad 60% światowego handlu morskiego. Obszar ten jest również bogaty w zasoby rybne, co czyni go kluczowym dla bezpieczeństwa żywnościowego i gospodarki Filipin. Obserwatorzy podkreślają potrzebę przestrzegania prawa międzynarodowego i poszanowania suwerenności państw dla zapewnienia pokoju i stabilności w regionie Morza Południowochińskiego.