Irlandzki satelita EIRSAT-1, pionier irlandzkiego sektora kosmicznego, zakończył swoją misję po pomyślnym przejściu procesu deorbitacji. Wydarzenie to stanowi znaczący kamień milowy, demonstrując rosnące możliwości kraju w dziedzinie badań i technologii kosmicznych.
EIRSAT-1, pierwszy satelita Irlandii, został opracowany przez studentów i personel University College Dublin (UCD) w ramach programu „Fly Your Satellite!” Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Jego start nastąpił 1 grudnia 2023 roku, wyniesiony na orbitę przez rakietę SpaceX Falcon 9 z bazy sił powietrznych Vandenberg w Kalifornii. Misja, która trwała ponad 21 miesięcy, była świadectwem niemal sześcioletniej pracy i zaangażowania zespołu.
Podczas swojej aktywności operacyjnej EIRSAT-1 przeprowadził trzy kluczowe eksperymenty. Moduł Gamma-Ray Module (GMOD) służył do badania rozbłysków gamma, odnotowując wykrycie 10 takich zjawisk kosmicznych oraz dwóch rozbłysków słonecznych, dostarczając cennych danych dla badań astrofizycznych. Moduł Enbio (EMOD) oceniał wydajność powłok termicznych dla satelitów w warunkach kosmicznych, badając ich zachowanie w ekstremalnych temperaturach przestrzeni kosmicznej, które mogą wahać się od -170°C do +120°C. Z kolei system Wave-Based Control (WBC) testował nowatorską metodę sterowania orientacją satelity, wykorzystując pole magnetyczne Ziemi do precyzyjnego pozycjonowania, co jest obiecującą techniką dla przyszłych misji kosmicznych.
Sukcesy EIRSAT-1 obejmują nie tylko odkrycia naukowe, ale także demonstrację zaawansowanych technologii. Dane z misji zostały opublikowane w 24 pracach naukowych i konferencyjnych, dzieląc się wiedzą i postępem technologicznym z szerszą społecznością naukową. Misja ta była również platformą edukacyjną, angażując ponad 50 studentów, w tym 13 doktorantów, którzy zdobyli cenne, praktyczne umiejętności w zakresie systemów kosmicznych.
Proces deorbitacji EIRSAT-1, który zakończył się 4 września 2025 roku, jest zgodny z zaangażowaniem ESA w zrównoważone operacje kosmiczne, mające na celu minimalizację kosmicznych śmieci. Profesor Lorraine Hanlon z Centrum Badań Kosmicznych UCD wyraziła dumę z osiągnięć zespołu, podkreślając, że EIRSAT-1 zrealizował wszystkie swoje cele. Misja ta jest świadectwem rosnących możliwości Irlandii w sektorze kosmicznym, wspieranym przez inwestycje rządowe i współpracę z ESA. W 2023 roku 109 irlandzkich firm było aktywnie zaangażowanych w projekty ESA, otrzymując kontrakty o wartości 9,9 mln euro, co toruje drogę dla przyszłych pokoleń naukowców i inżynierów.