Chronoodżywianie: Jedz zgodnie z zegarem biologicznym

Edytowane przez: Olga Samsonova

Chronoodżywianie to metoda żywieniowa, która synchronizuje posiłki z naturalnymi rytmami dobowymi organizmu, mając na celu optymalizację trawienia i ogólnego samopoczucia. Podkreśla się, że nie tylko to, co jemy, ale również kiedy to robimy, ma kluczowe znaczenie dla zdrowia. Ta koncepcja, rozwijana m.in. przez dr. Alaina Delabosa, opiera się na badaniach chronobiologicznych, które analizują wpływ czasu na funkcje biologiczne człowieka.

Podstawowe zasady chronoodżywiania obejmują spożywanie obfitego, bogatego w tłuszcze śniadania, lunchu bogatego w białko i węglowodany, lekkiej przekąski około godziny 16-17 oraz lekkiej lub opcjonalnej kolacji. Celem jest dopasowanie jadłospisu do dziennego zapotrzebowania hormonalnego i energetycznego organizmu, bez eliminowania grup produktów czy stosowania restrykcyjnych diet. Logika ta ma zapobiegać magazynowaniu tkanki tłuszczowej, jednocześnie nie narzucając zakazów żywieniowych.

Badania naukowe potwierdzają, że rytm dobowy wpływa na metabolizm, wydzielanie enzymów trawiennych oraz gospodarkę hormonalną, w tym na hormony takie jak insulina, leptyna i grelina. Organizmy inaczej przyswajają składniki odżywcze w zależności od pory dnia – rano są bardziej efektywne w przetwarzaniu węglowodanów, podczas gdy wieczorem zdolność ta spada. Niewłaściwe pory posiłków, zwłaszcza spożywanie ciężkostrawnych potraw późnym wieczorem, może prowadzić do problemów trawiennych, zaburzeń snu i przybierania na wadze.

Korzyści płynące z chronoodżywiania mogą obejmować poprawę zdrowia serca, lepsze trawienie dzięki dopasowaniu posiłków do rytmów biologicznych oraz zwiększoną jakość snu poprzez unikanie późnych posiłków. Zaleca się utrzymanie stałych pór posiłków i unikanie jedzenia tuż przed snem. Badania sugerują również, że wczesne i regularne pory posiłków mogą wspierać zdrowie sercowo-naczyniowe, a także wpływać na kontrolę wagi i redukcję tkanki tłuszczowej.

Indywidualny chronotyp, czyli preferencje dotyczące pory aktywności i snu, może wpływać na nawyki żywieniowe. Osoby o wieczornym chronotypie ("sowy") bywają bardziej skłonne do niezdrowych wyborów, takich jak pomijanie śniadań czy spożywanie posiłków późno w nocy. Dostosowanie harmonogramu posiłków do indywidualnego zegara biologicznego może być kluczowe dla optymalizacji zdrowia.

Źródła

  • Doctissimo

  • FSHN25-2/FS464: Chrononutrition: Optimizing Individualized Nutrition with Circadian Rhythm

  • Chrononutrition: Timing of meals matters for your health

  • Chrononutrition is 2025’s wellness trend to watch—and it’s time to get on board

Czy znalazłeś błąd lub niedokładność?

Rozważymy Twoje uwagi tak szybko, jak to możliwe.