Starożytne Skały Płaszcza Ziemi Odsłaniają Chemiczne Ślady Pierwotnego Stanu Planety

Zespół badawczy z Massachusetts Institute of Technology (MIT) oraz ich współpracownicy ogłosili 14 października 2025 roku przełomowe odkrycie. Sugeruje ono, że burzliwy proces narodzin Ziemi nie był tak absolutny i niszczycielski, jak dotychczas zakładano w teoriach. Naukowcy szczegółowo opisali sygnatury chemiczne znalezione w prastarych skałach płaszcza Ziemi, które wydają się być bezpośrednimi pozostałościami po najwcześniejszej inkarnacji planety, nazwanej „proto-Ziemią”. To osiągnięcie otwiera bezprecedensowe okno na pierwotny skład naszego świata, podważając długo utrzymywane przekonanie, że początkowy stan planety został całkowicie unicestwiony podczas kataklizmów formacyjnych.

Grupa śledcza skoncentrowała swoją analizę na głębokich próbkach geologicznych, które zostały pozyskane ze starożytnych terenów w Grenlandii, Kanadzie i na Hawajach. Ich skrupulatne badanie pozwoliło na wyizolowanie charakterystycznego markera chemicznego: znaczącego deficytu izotopu potasu-40. Ta nierównowaga izotopowa znacząco odbiega od oczekiwanych proporcji, jakie można znaleźć w większości współczesnej materii ziemskiej. Silnie sugeruje to obecność materiału, który poprzedza główne wydarzenia związane z przekształcaniem się planety. Aby osiągnąć ten wgląd, konieczne było zastosowanie wyjątkowej precyzji technicznej, polegającej na rozpuszczeniu sproszkowanych próbek skalnych w kwasie i pomiarze stosunków izotopowych za pomocą wysoce czułego spektrometru mas.

Niedobór potasu-40 sugeruje, że nawet po kolosalnym zderzeniu, które doprowadziło do powstania Księżyca, drobne fragmenty pierwotnych budulców Ziemi zdołały przetrwać, ukryte głęboko w płaszczu. Dowód ten bezpośrednio kwestionuje dominujący model zakładający całkowite zniszczenie proto-Ziemi podczas gigantycznego impaktu. Zamiast tego, wskazuje on na bardziej złożoną historię, w której elementy fundamentalne przetrwały kosmiczny tygiel. Odkrycie to dostarcza kluczowych danych empirycznych niezbędnych do udoskonalenia modeli akrecji planetarnej oraz wczesnej dynamiki naszego Układu Słonecznego.

Dodatkowy kontekst dla burzliwej młodości Ziemi pochodzi z powiązanych badań geofizycznych. Naukowcy zidentyfikowali dwie masywne, gęste anomalie głęboko pod Oceanem Spokojnym i Afryką, znane jako Duże Prowincje o Niskiej Prędkości (LLVPs). Hipoteza głosi, że mogą one być pozostałościami Thei, ogromnego ciała, którego kolizja z wczesną Ziemią miała stworzyć system Ziemia-Księżyc. LLVPs spowalniają fale sejsmiczne, umieszczając nowe odkrycia dotyczące proto-Ziemi w szerszej narracji o kosmicznych kolizjach kształtujących nasz system. Niezależnie od tego, badania opublikowane w czasopiśmie Nature Communications ustaliły, że jądro Ziemi zawiera około 3,8% węgla, składnika, który mógł mieć istotny wpływ na krystalizację wewnętrznej warstwy planety.

Łącznie, te zbieżne kierunki badań – zachowane ślady proto-Ziemi, istnienie LLVPs oraz skład jądra – znacząco podnoszą poziom zrozumienia długiej i skomplikowanej ewolucji Ziemi. Grupa badawcza już planuje kolejną fazę eksploracji, zamierzając pobrać próbki z aktywnych wulkanicznie obszarów na różnych kontynentach. Celem jest zbadanie ukrytych złóż płaszcza i wyjaśnienie niezwykłych kosmogonicznych początków Ziemi. Rygor metodologiczny zastosowany w tym wstępnym badaniu, wykorzystujący zaawansowaną spektrometrię mas do precyzyjnego określenia subtelnych anomalii izotopowych, stanowi znaczące osiągnięcie, które fundamentalnie zmienia perspektywy na akrecję planetarną po potężnych zderzeniach.