Przełomowe badanie opublikowane w październiku 2025 roku w czasopiśmie „Nature Ecology and Evolution” rzuca nowe światło na ewolucyjną zagadkę zdolności nietoperzy do długotrwałego lotu. Odkrycia wskazują, że te jedyne latające ssaki nie wykształciły zupełnie nowych genów dla tej umiejętności. Zamiast tego, naukowcy zaobserwowali, że nietoperze dokonały ponownego wykorzystania już istniejących genów, które dzielą z innymi ssakami.
Kierowana przez Christiana Feregrino praca naukowa sugeruje, że ta genetyczna strategia przeprogramowania pozwoliła na aktywację wspólnych genów w celu ukształtowania wyspecjalizowanych struktur skrzydeł i mięśni lotnych. To odkrycie podważa tradycyjne koncepcje innowacji ewolucyjnej, sugerując, że ewolucja często polega na zręcznym wtórnym wykorzystaniu dostępnego materiału genetycznego, nadając mu nowe funkcje, zamiast budowania od podstaw.
Ustalenia te mają szersze implikacje dla rozumienia adaptacji. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, analizując podobne mechanizmy u innych kręgowców, zauważyli, że procesy takie jak duplikacja genów i ich późniejsze funkcjonalne rozdzielenie są kluczowe dla pojawienia się radykalnie nowych cech. Pokazuje to, że zdolność do tworzenia złożonych fenotypów może być uśpiona w genomach, czekając na odpowiednią presję selekcyjną.
Poza sferą ewolucji, nietoperze pełnią niezastąpioną rolę ekologiczną jako kluczowi zapylacze, rozsiewacze nasion i naturalni regulatorzy populacji owadów. Zrozumienie genetycznych podstaw ich zdolności do latania może wesprzeć wysiłki na rzecz ochrony tych nocnych stworzeń. Odkrycia otwierają nowe ścieżki badawcze dotyczące plastyczności adaptacyjnej i elastyczności planu życia w obliczu wyzwań środowiskowych.