Międzynarodowy zespół badaczy ogłosił przełomowe odkrycie, które może zrewolucjonizować naszą wiedzę o powstawaniu planet. Udało im się zidentyfikować trzy światy o rozmiarach zbliżonych do Ziemi, które krążą wokół ciasnego układu podwójnego gwiazd, nazwanego TOI-2267. System ten znajduje się w odległości około 190 lat świetlnych od naszej planety. Szczegóły tego fascynującego znaleziska zostały opublikowane 24 października 2025 roku na łamach prestiżowego czasopisma „Astronomy & Astrophysics”, otwierając tym samym nowe horyzonty w badaniach nad procesami planetogenezy w otoczeniu dwóch słońc.
Układ TOI-2267 charakteryzuje się niezwykle napiętym środowiskiem grawitacyjnym. Obie gwiazdy okrążają się nawzajem w bardzo bliskiej odległości, co tradycyjnie uznawano za warunek uniemożliwiający stabilne formowanie się struktur planetarnych. Mimo to, naukowcy zaobserwowali trzy skaliste globy, które utrzymują krótkie orbity. Fakt ten podważa dotychczasowe paradygmaty ewolucji planetarnej, sugerując większą wytrzymałość nowo powstałych światów na ekstremalne warunki dynamiczne.
Najbardziej intrygujące jest unikalne usytuowanie tych ciał niebieskich: dwie planety dokonują tranzytów przed jedną gwiazdą, natomiast trzecia przechodzi przed jej towarzyszem. To sprawia, że TOI-2267 zyskał miano pierwszego znanego układu podwójnego, w którym tranzyty planetarne zaobserwowano wokół obu składników. Ta konfiguracja dostarcza bezprecedensowych danych do modelowania stabilności orbit w systemach wielokrotnych.
Kluczową rolę w identyfikacji tych egzoplanet odegrały dane zebrane przez satelitę TESS należącego do NASA, a także specjalistyczne oprogramowanie analityczne o nazwie SHERLOCK, opracowane przez badaczy. Sebastian Zúñiga-Fernández z Uniwersytetu w Liège, będący głównym autorem publikacji, podkreślił, że system ten stanowi bezcenny poligon doświadczalny. Umożliwia on weryfikację granic istniejących modeli formowania się planet w tak skomplikowanych konfiguracjach. Francisco J. Pozuelos, współautor pracy, metaforycznie określił TOI-2267 jako naturalne laboratorium do badania zdolności skalistych planet do przetrwania w warunkach ekstremalnej dynamiki orbitalnej.
TOI-2267 wyróżnia się nie tylko swoją architekturą orbitalną, ale jest również uznawany za najbardziej zwarty, a według niektórych danych, najchłodniejszy spośród wszystkich znanych układów podwójnych, w których odkryto planety. To odkrycie wykracza poza zwykłe powiększenie katalogu egzoplanet. Poszerza ono fundamentalne rozumienie tego, jakie kosmiczne układy są w stanie wspierać stabilne istnienie światów. W najbliższej przyszłości planowane jest wykorzystanie potężnych możliwości Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST). Ma on posłużyć do szczegółowej analizy charakterystyki nowo odkrytych planet, co obejmie precyzyjny pomiar ich mas, gęstości, a także, co jest szczególnie ekscytujące, potencjalne zbadanie składu chemicznego ich atmosfer. Dalsze obserwacje pozwolą na głębsze zrozumienie mechanizmów, które pozwoliły tym światom uformować się i przetrwać w tak wymagającym środowisku grawitacyjnym.