Astronomowie, korzystając z Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra NASA, zaobserwowali niezwykle potężne dżety emanujące z supermasywnych czarnych dziur we wczesnym Wszechświecie. Dżety te, zasilane materią wpadającą do czarnych dziur, dostarczają wglądu w ekstremalną fizykę, która miała miejsce miliardy lat temu.
Badania, opublikowane 9 czerwca 2025 roku, ujawniają dżety o długości ponad 300 000 lat świetlnych, pochodzące z czarnych dziur odległych o 11,6 i 11,7 miliarda lat świetlnych. Dżety te są tak odległe, że ich wykrycie opiera się na interakcji wysokoenergetycznych elektronów z kosmicznym promieniowaniem tła mikrofalowego, wzmacniając fotony do wykrywalnych długości fal rentgenowskich.
Odkrycia te, zaprezentowane na 246. spotkaniu American Astronomical Society w czerwcu 2025 roku, oferują unikalną możliwość zbadania, w jaki sposób czarne dziury wpływały na swoje otoczenie w krytycznym okresie historii kosmicznej, znanym jako „kosmiczne południe”. Badanie sugeruje, że niektóre czarne dziury mogły mieć większy wpływ, niż wcześniej sądzono.