Astronomowie odkrywają niezwykłą supernową SN 2023zkd, wywołaną przez czarną dziurę

Edytowane przez: Uliana S.

Astronomowie zarejestrowali niezwykłe zjawisko supernowej SN 2023zkd, znajdującej się około 730 milionów lat świetlnych od Ziemi. Obserwacje, wspierane przez zaawansowane algorytmy sztucznej inteligencji, ujawniły, że to zdarzenie, pierwotnie uznane za typową eksplozję masywnej gwiazdy, wykazało niecodzienne zachowanie, w tym podwójny rozbłysk. Pierwsze sygnały o SN 2023zkd pojawiły się w lipcu 2023 roku dzięki Zwicky Transient Facility. Początkowo zjawisko interpretowano jako standardowy koniec życia masywnej gwiazdy. Jednakże, po okresie stopniowego wygasania, jasność SN 2023zkd gwałtownie wzrosła, niemal dorównując początkowemu poziomowi.

To podwójne zachowanie świetlne stanowi wyzwanie dla obecnego rozumienia procesów supernowych. Badania, w których uczestniczył Aleksandr Gagliano z Institute for Artificial Intelligence and Fundamental Interactions NSF, sugerują, że przyczyną tego zjawiska mogło być zderzenie masywnej gwiazdy z towarzyszącą jej czarną dziurą. Analiza danych archiwalnych ujawniła, że na cztery lata przed głównym wybuchem, obiekt wykazywał stopniowy wzrost jasności i nietypowe wahania światła, co jest rzadkością w przypadku gwiazd przygotowujących się do eksplozji. Naukowcy przypuszczają, że gwiazda i czarna dziura znajdowały się na bliskiej orbicie. Podczas obrotu gwiazda traciła znaczną ilość masy. Gdy obiekty zbliżyły się do siebie, grawitacja czarnej dziury zdeformowała gwiazdę na tyle mocno, że doprowadziło to do eksplozji. Pierwszy wzrost jasności był wynikiem zderzenia fali uderzeniowej supernowej z otaczającym ją gazem. Drugi, bardziej przedłużony rozbłysk, spowodowany został przez wolniejsze zderzenie z gęstą chmurą materii wyrzuconą przez gwiazdę w ostatnich latach jej życia. Wykorzystanie sztucznej inteligencji, w tym algorytmu Light curve Anomaly Identification and Similarity Search (LAISS), okazało się kluczowe w identyfikacji i analizie tego nietypowego zjawiska. AI umożliwiła wczesne wykrycie anomalii, co pozwoliło na natychmiastowe rozpoczęcie obserwacji przez liczne teleskopy naziemne i kosmiczne. Odkrycie SN 2023zkd otwiera nowe perspektywy w badaniu mechanizmów prowadzących do takich zjawisk, jak podwójne wybuchy supernowych, i podkreśla znaczenie dalszych obserwacji oraz modelowania teoretycznego. Jest to pierwszy przypadek, w którym zaobserwowano supernową wywołaną przez katastrofalną interakcję z czarną dziurą, co może stanowić początek odkrywania całej klasy podobnych zdarzeń.

Źródła

  • techno.nv.ua

  • Evidence for an Instability-Induced Binary Merger in the Double-Peaked, Helium-Rich Type IIn Supernova 2023zkd

Czy znalazłeś błąd lub niedokładność?

Rozważymy Twoje uwagi tak szybko, jak to możliwe.