W miejscowości Al-Quraynah, na północny zachód od Rijadu, archeolodzy dokonali przełomowego odkrycia, odnajdując narzędzia kamienne i fragmenty ceramiki, których wiek szacuje się na ponad 50 000 lat. Ogłoszone 10 sierpnia 2025 roku przez Saudyjską Komisję ds. Dziedzictwa, znalezisko to stanowi kolejny dowód na kluczową rolę Półwyspu Arabskiego w historii wczesnej ludzkości.
Arabia Saudyjska, jako kolebka cywilizacji, od dawna fascynuje badaczy. Najnowsze odkrycia potwierdzają jej bogactwo archeologiczne. Już VII tysiąclecie p.n.e. przyniosło ślady ludzkiej obecności w postaci rysunków naskalnych przedstawiających m.in. słonie i antylopy, co świadczy o odmiennych warunkach klimatycznych panujących w tamtym okresie. Zmiany klimatyczne, które doprowadziły do pustynnienia regionu, odzwierciedlone zostały w sztuce naskalnej, gdzie pojawiały się zwierzęta pustynne i półpustynne, takie jak strusie i wielbłądy.
Odkrycia te są częścią szerszego projektu archeologicznego Al-Yamamah, zainicjowanego we wrześniu 2024 roku. Projekt ten, zaplanowany do 2028 roku, ma na celu systematyczne dokumentowanie i badanie dotychczas nieopisanych stanowisk z wykorzystaniem nowoczesnych metod badawczych, takich jak systemy informacji geograficznej, georadar oraz sztuczna inteligencja. Celem jest zgłębienie wzorców osadnictwa ludzkiego i zrozumienie kulturowej głębi centralnej Arabii na przestrzeni tysiącleci.
Poza prehistorycznymi narzędziami, archeolodzy natrafili również na okrągłe kamienne konstrukcje, datowane na trzecie i drugie tysiąclecie p.n.e., które prawdopodobnie służyły jako grobowce. Odkryto także starożytną drogę łączącą dno doliny z płaskowyżem, wskazującą na długą historię osadnictwa i aktywności rytualnej w regionie.
Warto zaznaczyć, że Arabia Saudyjska jest obszarem o niezwykłej głębi historycznej, czego dowodem są odkrycia takie jak monumentalne kamienne kręgi w regionie Khaybar, datowane na 7 tysięcy lat, które mogły służyć jako domy lub schronienia. Znaleziska te, opisane w czasopiśmie naukowym „Levant”, rzucają nowe światło na zaawansowanie technologiczne społeczności pasterskich z epoki neolitu.
Saudyjska Komisja ds. Dziedzictwa podkreśla, że te odkrycia potwierdzają historyczną pozycję regionu jako skrzyżowania cywilizacji, wzbogacając obraz Arabii Saudyjskiej jako miejsca o jednym z najbardziej zróżnicowanych i starożytnych krajobrazów kulturowych na świecie. Badania te nie tylko rzucają światło na prehistoryczne życie w regionie, ale także podkreślają znaczenie ochrony i badania stanowisk archeologicznych dla pełniejszego zrozumienia bogatego dziedzictwa kulturowego Arabii Saudyjskiej.