Pogłębianie się wewnętrznych pęknięć lodowca Thwaitesa przyspiesza jego destrukcję

Lodowiec Thwaitesa, często określany mianem „Lodowca Zagłady”, doświadcza narastającego wewnętrznego napięcia. Najnowsze analizy danych satelitarnych oraz szczegółowe badania wskazują, że labiryntowe szczeliny i pęknięcia w jego strukturze lodowej ulegają pogłębieniu i rozszerzeniu. Te rozłamy stanowią bezpośrednie kanały, którymi cieplejsza woda oceaniczna może przenikać do wnętrza lodowca, wywołując topnienie od spodu i tym samym drastycznie obniżając jego ogólną stabilność i spójność.

Wydaje się, że ten proces wewnętrznej destrukcji stał się obecnie dominującym czynnikiem destabilizującym, przewyższającym wpływ zewnętrznego topnienia, które jest wynikiem globalnego ocieplenia oceanów. Lodowiec Thwaitesa, którego szerokość jest porównywalna z obszarem Wielkiej Brytanii, ma kluczowe znaczenie dla stabilności regionu. Jego całkowite uwolnienie do oceanu mogłoby podnieść globalny poziom morza aż o 65 centymetrów.

Jest to element krytyczny, ponieważ wspiera on sąsiednie masy lodu w Antarktydzie Zachodniej; jego załamanie mogłoby zainicjować reakcję łańcuchową, znacząco przyspieszając utratę lodu w całym tym regionie. Szczegółowe badania, w tym te przeprowadzone przy użyciu podwodnego robota Icefin, który był w stanie penetrować głębokość do 607 metrów, ujawniły dodatkowy, niepokojący mechanizm: gromadzenie się soli w szczelinach również przyczynia się do przyspieszenia degradacji.

Naukowcy z Uniwersytetu Stanu Pensylwania (Penn State University) opracowali nowatorską metodę analityczną. Wykorzystując dane z satelity NASA ICESat-2 zebrane w latach 2018–2024, wykazali, że wschodnia część szelfu lodowego Thwaitesa jest najbardziej narażona i intensywnie popękana. Badacze, w tym Shuze Wang, podkreślają, że dynamika zachowania się tych wewnętrznych pęknięć jest znacznie bardziej skomplikowana, niż zakładały uproszczone modele. Ich niekontrolowany wzrost może niebezpiecznie zbliżyć lodowiec do punktu krytycznego, z którego nie będzie już powrotu.

Obecnie wkład Lodowca Thwaitesa w globalny wzrost poziomu morza wynosi już około 4% rocznie, co oznacza, że miliardy ton lodu trafiają do oceanu. Szelf lodowy pełni rolę naturalnej tamy. W przypadku jego dezintegracji, udział lodowca w podnoszeniu się poziomu mórz mógłby wzrosnąć aż o 25%. Uczestnicy Międzynarodowej Współpracy ds. Lodowca Thwaitesa (ITGC), zainicjowanej w 2018 roku, zwracają uwagę, że te odkrycia dotyczące wewnętrznej struktury lodu – niezależnie od tego, czy chodzi o sieć ukrytych jezior, czy asymetrię pęknięć – wymuszają gruntowne przemyślenie dynamiki systemów planetarnych oraz roli, jaką w nich odgrywamy.