Koty w Stambule: Nierozerwalna część miejskiego życia

Stambuł, dynamiczna metropolia Turcji, od wieków dzieli swoje ulice i serca z liczną populacją kotów. Ta głęboka, wielowiekowa więź, która nadal jest silna w 2025 roku, czyni z ulicznych kotów nieodłączny element kultury i codzienności miasta. Są one często postrzegane jako wspólne, miejskie zwierzęta domowe, a mieszkańcy Stambułu z oddaniem zapewniają im pożywienie, wodę i schronienie, tworząc unikalną symbiozę między ludźmi a zwierzętami.

Szacuje się, że w mieście żyje od 125 000 do nawet 200 000 kotów. Nie są one jedynie bezpańskimi zwierzętami, lecz integralną częścią społeczności, a troska o ich dobrostan odzwierciedla poczucie wspólnej odpowiedzialności. Historia obecności kotów w Stambule sięga czasów Imperium Osmańskiego, kiedy sprowadzano je do drewnianych budynków w celu kontroli populacji gryzoni. Z czasem ich rola ewoluowała, a koty stały się cenionymi towarzyszami.

Pozycja kotów jest również głęboko zakorzeniona w tradycji islamskiej, która darzy je szczególnym szacunkiem. Według podań, sam Prorok Mahomet miał darzyć wielką sympatią swoją kotkę Muezzę, co przełożyło się na postrzeganie kotów jako istot czystych i błogosławionych, które mogą swobodnie przebywać w meczetach. W 2021 roku Turcja dokonała znaczącego kroku, nowelizując prawo i uznając zwierzęta za „żywe istoty”, a nie „towary”. Zmiana ta wprowadziła surowsze kary za okrucieństwo wobec zwierząt oraz obowiązek sterylizacji bezdomnych zwierząt.

Stambulska Gmina Metropolitalna aktywnie wspiera te przepisy, prowadząc centra zdrowia zwierząt i mobilne kliniki oferujące szczepienia, sterylizację i opiekę medyczną. Dzielnice takie jak Cihangir słyną z wyjątkowego zaangażowania mieszkańców w opiekę nad kotami, którzy często budują dla nich małe schronienia i regularnie zostawiają miski z jedzeniem i wodą. Mimo tej powszechnej życzliwości, wyzwania nadal istnieją; na przykład, badanie z 2024 roku wykazało, że czarne koty bywają obiektem przesądów, co utrudnia im znalezienie domów.

Fenomen ten został uwieczniony w docenionym na całym świecie filmie dokumentalnym „Kedi – sekretne życie kotów”, który ukazuje niezwykłą symbiozę pomiędzy stambulczykami a ich kocimi sąsiadami. Nawet koty-celebryci, jak Tombili, uhonorowana pomnikiem za swoją charakterystyczną pozę, stały się częścią miejskiego folkloru. Troska o te zwierzęta, ich obecność w przestrzeni publicznej i akceptacja ze strony mieszkańców tworzą obraz miasta, które potrafi docenić i pielęgnować więź z naturą, czyniąc koty nie tylko mieszkańcami, ale strażnikami ducha tego niezwykłego miejsca.