Nowatorskie badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Montrealu w Kanadzie ujawniło zdumiewającą zdolność niemowląt do rozpoznawania języków, z którymi miały styczność w ostatnich tygodniach życia płodowego. Odkrycia te, opublikowane w 2025 roku na łamach prestiżowego czasopisma „Communications Biology”, stanowią mocne dowody na to, że mózg noworodka aktywnie dostraja się do otoczenia akustycznego jeszcze przed narodzinami. Jest to swoista precyzyjna kalibracja systemów percepcyjnych, przygotowująca dziecko do pełnego wejścia w świat dźwięków.
W eksperymencie wzięło udział 60 uczestniczek, dla których język francuski był językiem ojczystym. Protokół badawczy wymagał, aby 39 z nich, począwszy od 35. tygodnia ciąży aż do porodu, codziennie przez dziesięć minut odtwarzało nagrania audio umieszczone na brzuchu. Nagrania te zawierały zarówno bajkę dla dzieci w języku francuskim, jak i w języku obcym, na przykład hebrajskim lub niemieckim.
Badacze przypominają, że system słuchowy płodu osiąga niemal pełną dojrzałość już pod koniec szóstego miesiąca gestacji. Dzięki temu rozwijające się dziecko jest w stanie nie tylko reagować na dźwięki dochodzące z zewnątrz, ale także rozróżniać znajome głosy czy melodie. To właśnie ten wczesny rozwój pozwala na zaprogramowanie słuchowe, które naukowcy postanowili zmierzyć w fazie postnatalnej.
Druga, kluczowa faza badania rozpoczęła się wkrótce po przyjściu dzieci na świat, w okresie ich snu, który trwał od 10 do 78 godzin życia. Zespół naukowy wykorzystał zaawansowaną technikę neuroobrazowania – funkcjonalną spektroskopię bliskiej podczerwieni (fNIRS). Używając tej metody, badacze zaobserwowali wyraźną aktywację w lewym płacie skroniowym mózgu, gdy niemowlęta słuchały swojego języka ojczystego, czyli francuskiego.
Co jednak najbardziej intrygujące i stanowiące sedno odkrycia, podobny wzorzec aktywności neuronalnej odnotowano również podczas odtwarzania języków obcych – hebrajskiego lub niemieckiego. Ten efekt wystąpił jednak wyłącznie u tych dzieci, które były eksponowane na te języki w okresie prenatalnym. Profesor neuropsychologii z Uniwersytetu Montrealu i kierownik projektu, Anne Gallagher, podkreśliła, że nawet tak krótkotrwałe, codzienne słuchanie przez kilka tygodni wystarczy, aby wpłynąć na modulację organizacji sieci neuronowych.
Jak dodała pediatra-neurolog Ana Carolina Coan, środowisko gestacyjne ma fundamentalne znaczenie i zaczyna strukturyzować przetwarzanie informacji w mózgu, zanim dziecko ujrzy światło dzienne. Głównym celem tej pracy jest dogłębne zrozumienie, w jaki sposób wczesne wrażenia słuchowe w łonie matki stanowią podwaliny dla późniejszego rozwoju językowego. Wiedza ta może mieć kluczowe znaczenie dla potencjalnej diagnostyki i interwencji w przypadku zaburzeń mowy w przyszłości, rzucając nowe światło na mechanizmy kształtowania się ludzkiego umysłu.