W madryckim CaixaForum można oglądać wystawę "Desenfocado. Inna wizja sztuki", która eksploruje estetykę rozmycia w sztuce. Ekspozycja, czynna od 16 września 2025 do 31 stycznia 2026 roku, ukazuje, jak świadome odejście od ostrości stało się potężnym narzędziem artystycznym. Wystawa prezentuje, jak artyści wykorzystują nieostrość do kwestionowania percepcji wizualnej, oddawania ulotności istnienia i tworzenia nowych form zaangażowania widza.
Ekspozycja śledzi historyczne korzenie tej estetyki, odnajdując jej początki w ruchach takich jak impresjonizm, czego przykładem są "Lilie wodne" Claude'a Moneta, aż po współczesne praktyki artystyczne. Prezentowane są prace wpływowych twórców, takich jak Alberto Giacometti, Gerhard Richter i Mark Rothko, a także nowszych wizjonerów, jak Thomas Ruff i Alfredo Jaar. Kolekcja została starannie zorganizowana w pięciu sekcjach tematycznych, analizujących rozmycie jako metodę kwestionowania percepcji, przekazywania niestabilności i akceptowania niejednoznaczności w świecie, w którym pewność jest często nieuchwytna.
Celowe stosowanie rozmycia nie jest nowością w historii sztuki. Technikę tę można dostrzec już w renesansie, w sfumato Leonarda da Vinci, które łagodziło kontury, tworząc mglistą poświatę, paradoksalnie nadając postaciom większą namacalność. Metoda ta była stosowana przez wielu artystów na przestrzeni wieków, w tym impresjonistów, którzy dążyli do uchwycenia światła i atmosfery, odchodząc od ścisłego realizmu. Gerhard Richter, jeden z czołowych artystów współczesnych, uczynił rozmycie kluczowym elementem swojej twórczości, twierdząc: "Rozmywam, aby wszystko było równe, wszystko równie ważne i równie nieważne". Technika ta pozwala artystom wywoływać poczucie nostalgii, wspomnień lub upływu czasu, zapraszając widzów do bardziej emocjonalnego i interpretacyjnego zaangażowania w dzieło sztuki.
Świadome łagodzenie ostrości może stworzyć kontemplacyjny nastrój, zachęcając do spojrzenia poza bezpośrednie detale i połączenia się z ukrytą narracją lub emocją. Współcześni artyści nadal eksplorują ekspresyjny potencjał rozmycia. Na przykład fotografowie stosują techniki takie jak długie czasy naświetlania i celowe ruchy aparatu, aby tworzyć oniryczne lub abstrakcyjne kompozycje, które wywołują uczucia kontemplacji i introspekcji. Ta estetyka szczególnie rezonuje z młodszymi pokoleniami, oferując przeciwwagę dla hiperrealizmu często spotykanego w mediach cyfrowych. Wystawa w CaixaForum Madryt stanowi kompleksowe spojrzenie na to, jak ten artystyczny wybór, od historycznych precedensów po współczesne przejawy, nadal kształtuje sposób, w jaki postrzegamy sztukę i wchodzimy z nią w interakcje, oferując unikalną soczewkę, przez którą możemy rozumieć nasz złożony świat.