Per 8 augustus 2025 treedt de Europese Mediavrijheidswet (EMW) in werking, een baanbrekende EU-wetgeving die de onafhankelijkheid van journalisten en de pluriformiteit van media in Europa waarborgt. Deze wet is ontworpen om media te beschermen tegen politieke inmenging en de concentratie van macht bij grote private ondernemingen. De aanleiding voor de versnelde invoering van de EMW was mede de "Pegasus-affaire", waarbij aan het licht kwam dat bepaalde lidstaten Israëlische spyware hadden ingezet om journalisten te bespioneren. De Pegasus-software maakt heimelijke controle over mobiele telefoons mogelijk, inclusief toegang tot berichten, oproepen, locatiegegevens en andere privé-informatie. Deze onthullingen benadrukten de noodzaak van robuuste bescherming voor de pers.
Kernbepalingen van de EMW garanderen de bescherming van journalistieke bronnen en vertrouwelijke communicatie. Geen enkele staatsinstantie mag zich bemoeien met de redactionele koers van mediakanalen. Een specifiek artikel richt zich op publieke omroepmedia, waarbij hun redactionele en operationele onafhankelijkheid wordt gewaarborgd. De wet verbiedt expliciet het gebruik van spyware tegen media, journalisten en hun naasten. Thibaut Bruttin, secretaris-generaal van Reporters Zonder Grenzen (RSF), benadrukt dat de wet bedoeld is om aanvallen op de persvrijheid tegen te gaan in landen waar media onder constante druk staan. RSF waarschuwt dat, ondanks de formele goedkeuring van de wet in maart 2024, de implementatie door veel lidstaten is vertraagd door een gebrek aan politieke wil. De organisatie dringt aan op tijdige aanpassing van nationale wetgeving en effectieve handhaving. De wet versterkt ook de transparantie van media-eigendom en de toewijzing van staatsadvertenties, en beschermt media tegen ongerechtvaardigde verwijdering van content door grote online platforms. De Europese Raad voor Mediadiensten, een nieuw onafhankelijk orgaan, zal in februari 2025 van start gaan om de effectieve toepassing van de wet te bevorderen.