Albanië zet een strategische stap in zijn ambitie om lid te worden van de Europese Unie en de corruptie te bestrijden door kunstmatige intelligentie (AI) te integreren in zijn overheidsstructuren. Premier Edi Rama heeft de visie uitgesproken om de overheid te laten beheren door AI, met als doel inefficiëntie en politieke beïnvloeding te elimineren. Deze visie wordt ondersteund door een investering van 8,8 miljoen euro in 'Thinking Machines Lab', de AI-startup van de Albanees-Amerikaanse tech-expert Mira Murati, voormalig CTO bij OpenAI.
De inzet van AI is gericht op het versnellen van het proces van het harmoniseren van de Albanese wetgeving met de EU-acquis. Door AI te gebruiken voor het vertalen en analyseren van honderdduizenden pagina's aan EU-wetgeving, streeft Albanië ernaar de toetredingsonderhandelingen met de EU aanzienlijk te bespoedigen. De ambitie is om deze aanpassing vijf tot 5,5 jaar sneller te voltooien dan Kroatië, met een doelstelling om de onderhandelingen tegen 2027 af te ronden. AI wordt reeds ingezet voor het monitoren van publieke aanbestedingen, belasting- en douanetransacties, en milieuovertredingen via drones en satellietbeelden. Premier Rama speculeert zelfs over de mogelijkheid van ministeries die volledig door AI worden beheerd, wat nepotisme en belangenverstrengeling zou kunnen uitbannen. Critici benadrukken echter dat AI alleen niet volstaat om systemische corruptie op te lossen; transparantie en bredere bestuurlijke hervormingen blijven essentieel. De uitdagingen liggen in het creëren van een juridisch kader, het waarborgen van beveiligingsmechanismen en het ontwikkelen van de benodigde expertise en middelen om een volledig AI-gestuurd overheidsmodel te ondersteunen.